Geçmişle vedalaşmak

‘Bir Ayrılık’ filmiyle Altın Ayı ve Yabancı Dilde En İyi Film Oscar’ı alan İranlı yönetmen Asghar Farhadi, geçtiğimiz ekim ayında 50. Altın Portakal’ın konuğuydu.‘Geçmiş / Le Passé’ filminin gösteriminin ardından kendi sineması üzerine konuşmuştu. Politik sinemaya inanmadığını söyleyen Farhadi’nin şu sözleri dikkat çekiciydi: “İnsani bir durumu, mesela bir ailede yaşanan hikâyeyi anlattığınızda politik sinemadan daha fazla sosyal ve politik arkaplan bulabilirsiniz. İllaki filmlerin içine politik mesaj yerleştirmeniz gerekmez. İnsan ilişkilerini anlatarak da onun arkaplanında sosyal ve siyasi şeyler söyleyebilirsiniz.” Farhadi’nin ‘Çarşamba Ateşi’ ve ‘Elly Hakkında’ filmlerinden başlayarak ‘Bir Ayrılık’ta zirveye çıkan, insan ilişkilerine ve dolayısıyla hayata odaklanan sineması için en doğru tanım bu olsa gerek. Bugünden itibaren sinemalarda gösterilen ‘Geçmiş’ de aynı soydan. ‘Bir Ayrılık’ta olduğu gibi yine boşanmak üzere olan bir çiftin hikâyesine odaklanıyor yönetmen. Paris’te yaşayan iki çocuklu Marie, Samir ile yeni bir hayata başlamanın arefesindedir. Fakat önlerinde iki engel vardır: Marie, dört yıldır görmediği İranlı kocası Ahmed’in boşanma evrakını imzalamasını bekler. Samir ise uzun süredir komada yatan karısına veda etmeye hazırlanır. Derken Ahmed, son bir kez Marie ile çocukları görmek ve boşanma işlemini resmen sonlandırmak için Paris’e gelir. Aslında her şey ‘kolay’dır ve yapılması gereken de bellidir, ancak işin içine insan unsuru girince en basit olaylar bile içinden çıkılmaz bir hal alır.‘BİR AYRILIK’, ÜÇ HAYATAsghar Farhadi’nin ‘Geçmiş’te âdeta gösteriş yaparcasına sergilediği senaryo hüneri insanı hayran bırakıyor. Bu kadar düğümü olan ve sürekli yeni hamlelerle alanını genişleten böylesi girift bir senaryoda hiç falso verilmemesi insanı şaşırtıyor. ‘Bir Ayrılık’ın senaryo yapısını da aşan bu ustalık, Farhadi’nin kaleminin yönetmenliğinden daha ileride olduğunu gösteriyor. Bu gözle izlendiğinde filmin verdiği şaşkınlık hissi garip bir haz da veriyor. Marie, Samir ve Ahmed’in önlerindeki geleceğe hazırlanmak için geçmişe sünger çekme çabaları geri teper. Farhadi, asırlar sonra Goethe’yi bir kez daha haklı çıkarır. Faust’taki o sarsıcı cümle ‘Geçmiş’teki karakterlerin yakasına yapışır: “Geçmiş zamanlar, bizim için yedi mühürlü bir kitaptır.” Mühürleri söktükçe okunan her kitap başka bir sorunla çıkageliyor. Karakterlerin bir türlü yüzleşmek istemediği dertler, geleceğe adım atmalarını da engelliyor. Farhadi, önceki filmlerinde insana ve hayata dair söylediklerini, altını üstünü çizerek iyice pekiştiriyor. Aynı evde yaşayan insanların aralarına karşı ördükleri duvar ve bu duvarı aşılmaz yapmak için zırh olarak kullanılan yalanlar… ‘Geçmiş’te hangi karakterin ‘yardımcı’, hangisinin ‘esas’ olduğunu kestirmek güç. Zira Farhadi, hikâyenin merkezindeki karakterleri film akıp giderken seyirciye hissettirmeden değiştiriveriyor. Böylelikle seyircinin alışılmış biçimde taraf tutup kendini kaptırmasına müsaade etmiyor. Gerçek hayatta çoklukla ıskalanan detayların ne gibi ağır sonuçları olacağını gösteriyor. Bu zorlu senaryo, güçlü oyunculuklarla desteklenmeye de muhtaç. Berenice Bejo, Tahar Rahim ve Ali Mosaffa, başarılı oyunculuklarıyla Asghar Farhadi’nin kalemini ve yönetimini görünür kılıyorlar. Gelelim, ‘Bir Ayrılık’tan sonra izlenen ‘Geçmiş’in verdiği deja vu hissine. Evet, bu hissiyattan kaçmak zor, ancak rahatsız edici bir seviyeye de ulaşmıyor. ‘Bir Ayrılık’ta İran’ın sosyal tabakalarına dair güçlü göndermelerin yerini ‘Geçmiş’te göçmenlik, kadın-erkek ilişkilerine atılan çentikler alıyor. En önemli fark ise ‘Geçmiş’in ailenin ve insanın koridorlarına daha öncelik tanıması. Özetle; senaryo bahsinde ‘Geçmiş’, ‘Bir Ayrılık’tan; toplamda ise ‘Bir Ayrılık’, ‘Geçmiş’ten daha iyi film. Faust’a yaptığımız referansı unutmadan, tarih felsefesi ve eğitime dair ‘Zamana Aykırı Düşünceler’ini not düşen Nietzsche ile bitirelim: “İnsan geçmişi unutmayı öğrenemiyor ve geçmişe tutunuyor. Ne kadar hızlı ya da uzağa koşarsa koşsun, o zincir de onunla koşuyor.

Öykü, birbirimizi anlamayı kolaylaştırır

Öykünün genç kalemlerinden Yılmaz Yılmaz’ın üçüncü hikâye kitabı Yıllardır Bir Ev (Sütun Yayınları) geçtiğimiz ay okurla buluştu. Hikâyeleri Dergâh, Hece Öykü, Edebiyat Ortamı, Türk Edebiyatı, İtibar, Aşkar ve Yağmur gibi dergilerde yayımlanan Yılmaz, “Birbirimizi anlayabilmek, hayata anlam katmak, anlamsızları anlamlandırabilmek için ve yaşayabilmek için öykü” yazdığını söylüyor. İlk iki kitabında da izleri görülen arayış, arınma, var olma, ailenin dönüşümü gibi izlekler, üçüncü kitapta daha da belirginleşmiş. Yılmaz ile yeni kitabını ve öykünün sunduğu imkânları konuştuk.Sâlik Yola Düşünce (2010) ve Sabahleyin Bir Tantana’dan (2012) sonra Yıllardır Bir Ev üçüncü hikâye kitabınız. Öyküde gayret mi diyelim buna?Gayretimiz o yöndedir. Olabiliyorsa, yapabiliyorsak kendimizi bahtiyar addederiz. Kıssa, mesel, masal geleneğinden geldiğimiz için öykünün/hikâyenin imkânlarını kullanmak daha doğru gibi geliyor bana. Hani Yunus’un meşhur ‘ete kemiğe büründüm, Yunus diye göründüm’ mısraı gibi; koca bir oluş ağacının –mükevvenâtın, meyvesi ‘hikâye’dir. Yeryüzü yolculuğumuz hikâyedir, halifetullah oluşumuz hikâyedir, bu dünyanın ‘tutkulu bir oyalanma’ yurdu olması hikâyedir, hep ama hep bir ‘gerçek hayat/asıl yurt’ özlemi hikâyedir. İlk iki kitabınızdan biraz farklı bir çizgide mi duruyor bu öyküler?Modern hikâyenin –öykünün, imkânları dâhilinde, o muhteşem gelenekten kopmadan, söz söyleme çabasındayız. Aslında diğer kitaplarda da bu öykülerin uçları seçilebilir. Arayış, yakarış, arınma, var olma, ailenin dönüşümü, hayata bıraktığımız izler benim belli problemlerim… Bu kitapta biraz daha belirgin hâle gelmiş olabilir. Bir de anlattığınız şey, ‘neyi anlattığınız’ nasıl anlatacağınızı da belirliyor. Tekniği belirleyip anlatıyı da ona göre kurmak bana –açıkçası, pek de mantıklı gelmiyor. ‘Aslolan’ tahkiyedir çünkü. Bugün öykümüzde teknik uğruna zayıflamış/müphem hâle getirilmiş bir ‘öz’ var. İnsan faktörü öykünün olmazsa olmazıdır, yerinde bir tespitle söylendiği gibi, insanı hikâyeden kovarsanız onun adı başka bir şey olur.Yıllardır Bir Ev, Mustafa Kutlu’nun Hüzün ve Tesadüf kitabından o meşhur paragrafla başlıyor: “Bir şey yap güzel olsun. Huzura vesile olsun, rikkate yol açsın, şevk versin, hakikate işaret etsin.” Öykünün nihai amacı nedir sizce?Benim öykümün/hikâyemin nihai amacı iyiden yana olmak, sahih olana varmaktır. Safımı bu şekilde belli ediyorum öncelikle. Zaten Kutlu’nun ‘bir şey yap güzel olsun, hakikate işaret etsin’ demesi her şeyi özetliyor. Bütün sanatın amacı da bu olmalıdır, O’na varmak yahut O’nu işaret etmek. Yoksa ‘lehve’l hadis’ ifadelerle, metinlerle büyük sanatı ıskalamış oluruz. Ben hikâyenin de romanın da şiirin de birbirimizi anlamak için icat ettiğimiz araçlar olduğuna inanıyorum. İnsan insanın kurdudur tezinden insan insanın yurdudur anlayışına hizmet etmesi gerektiğini de düşünüyorum. Birinci tezden çatışma çıkar, ikincisinden anlaşma… Ötekini anlamak, başkasının sesine kulak vermek çabasından öte bir şey değildir zaten sanat dediğimiz şey. Birbirimizi anlayabilmek, hayata anlam katmak, anlamsızları anlamlandırabilmek için ve yaşayabilmek için öykü…‘Yakınımız Irak Oldu’ hikâyenizde büyükbaba ve onun tabiri ile “Foko” ve “Niçe” okuyan, Hamparsum notası öğrenip Batı müziği dinleyen torunu arasındaki acı bir gerçeğe, kuşak farkına değiniyorsunuz. Gelenekle modernin çatışmasında öyküleriniz nerede duruyor?Kuşak çatışması her dönem olmuş, makasın arası açıldıkça açılıyor. Eskinin/geleneğin yeniyi/moderni anlamaması, yeni gelenin eskiye kulak vermemesi çatışmanın temel sebebidir. Sonuç itibarıyla her modern ‘geleneksel’ olmaya mecburdur. O zaman Batı’yı okuduğumuzun misliyle Doğu’yu da okumalıyız. Attar’ın ‘kendi sesinden haber ver’ dediği gibi, âlemde bu kadar gürültü var iken kendi sesini işitemeyebiliyor insan. Kendi sesine yabancı bir kuru rebaptım diyen Mevlana gibi, bir ‘Şemsî yay’ dokunmalı tellerimize. Bu derin yarılmanın –bilinç yarılması da diyebiliriz, kırılmanın sosyal hayata yansımaması mümkün değil. Medeniyetin sarsıldığı, kültürün güdükleştiği ortamda, bunun yaşanılan hayata, sıcak hayata yansıması yine aynı derinlikte trajedileri/yaralanmaları/yabancılaşmayı getirdi. Öykü tam da bu noktada ‘insanın trajedisine’ kulak vermeli, onu yansıtabilmeli diye düşünüyorum.Babasına mesafeli bir oğul, annesinden çok teyzesini kendine yakın hisseden bir evlat... Ebeveyn ile çocukları arasındaki kırgınlığı çokça işliyorsunuz öykülerinizde. Ne anlatmak istediniz bu hikâyelerle, biraz açar mısınız?İnsan âlemin özetidir, demişler. Dolayısıyla aile de insanın özetidir. Karakoç ‘bir insanı al, onu çöz çöz çocuk olsun’ dizesiyle aynı hakikate işaret etmiş kanaatimce. Yani her şey ailede başlar, çocukta başlar. Aile salah bulmadan insan salah bulmuyor, insan düzene girmiyor. Bugün aile mefhumunun içi boşaltıldı, üç beş kişi bir araya gelince ‘biz bir aileyiz’ klişesine giriyor da asıl ‘aile’nin bizar hâli görmezden geliniyor. Herkesin odasının olduğu, odalarda özel işlerle vaktin harcandığı evler var, aileler yok!

Sesli kitaplar, bir dükkânda toplandı

Avrupa’nın pek çok kitapçısında ayrı müstakil bir raf edinen sesli kitaplara ilgi, gittikçe artıyor. Son iki yılda satış rakamları ikiye katlanan bu sektöre Türkiye’den ilgi ‘şimdilik’ az olsa da, ilk online sesli kitap dükkânı ‘Seslenen Kitap’ dün resmî olarak kapılarını açtı. Güncel yazarların eserlerini seslendirdikleri bu kitaplara, mobil cihazlar üzerinden kolayca erişilebiliyor.Dünyada sesli kitaplara olan ilgi son yıllarda katlanarak büyürken, Türkiye bu alana biraz mesafeli duruyordu. Özellikle e-kitaptan sonra ‘yükselen' bir pazar olan sesli kitaplar, yayıncıların iştahını kabartırken, teknolojinin gelişmesi, üretim maliyetlerinin azalması, bu sektörü cazibeli kılan etkenler arasında. Avrupa'nın pek çok kitapçısında sesli kitaplar rafı artık müstakil bir yer tutmuşken, bu alanda çalışanlar, okurun kulağına hitap edecek yeni sürprizler üzerinde kafa yoruyor. Bu hızlı gelişmeler, Türk girişimcilerinin de dikkatini çekmiş olmalı ki, Türkiye'nin ilk sesli kitap dükkânı ‘Seslenen Kitap' (www.seslenenkitap.com) dün resmi olarak kapılarını açtı. Hasan Ali Toptaş, Ayşe Kulin, Buket Uzuner, Canan Tan, Murat Menteş, Can Dündar ve Cem Mumcu gibi isimlerin kendi eserlerini seslendirdiği kitapların yer aldığı dükkan, şimdilik daha çok güncel yazarların kitaplarına yer veriyor. Yayıncılık dünyasına yeni bir hareketlilik katacak bu gelişme, özellikle hibrid yazarlar diye adlandırılan hem geleneksel hem de alternatif yayıncılık konusunda tecrübeli yazarların ülkemizde de çoğalacağının alameti. Türkiye'de sesli kitap konusunun yeni olmadığını fakat Seslenen Kitap'ın yazarlar ve yayıncılar için yeni bir mecra oluşturmak istediğini söyleyen Seslenen Kitap Kurucu Ortağı Berk İmamoğlu, "Hedef kitlemiz; kitap severler, kitap okumaktan hoşlanan, güncel yazarları ve güncel eserleri takip edenler, yolda, arabada, trafikte, seyahatte ve spor yaparken geçirdikleri vakitlerini iyi değerlendirmek isteyenler, yazar hayranları, eserleri yazarlarının sesinden dinlemekten keyif alan, yazarlar ile bağ kurmak isteyenler ve yazılı kitapları okumakta güçlük çeken insanlar.” diyor. Türkiye'deki pek çok yayıncıyla aynı masaya oturmak isteyen Seslenen Kitap ekibi, şimdilik Can Yayınları ve Okuyan Us ile anlaşma imzalamış. Pazarını büyütmek isteyen ekip, 2014'te yaklaşık 15 kitap ve 1 aylık finans dergisiyle başlayarak, bu yılı 100 kitap ile bitirmeyi hedefliyor. Yayınevlerinin sesli kitap bölümünü oluşturmak isteyen Seslenen Kitap, yayıncılık yapmaktan öte bir sesli kitap mecrası oluşturmak istiyor.Sesli kitaplarda fiyatlar yüksek!Teknolojinin gittikçe daha da hayatımıza sızdığı bir çağda, sesli kitap dükkanına erişmek çok da zor değil. Siteye üye olan kitapsever, Seslenen Kitap kütüphanesinden dinlemek istediği kitabı seçiyor. Kitabı, kredi kartıyla satın alabiliyor veya istediği kişinin e-posta adresini yazarak, hediye kupon sayesinde kendisine ulaştırılmasını sağlıyor. Site üzerinden satın alınan sesli kitaplara, iOS, Android ve Windows marketlerden ücretsiz indirebileceği ‘Seslenen Kitap' uygulamasıyla erişilebiliyor. Ayrıca, seslenenkitap.com'dan satın alınan kitaplar, Windows ve Mac masaüstü Seslenen Kitap uygulamasıyla dinlenebilir. Siteden satışa çıkan kitaplardan örnekler de dinlemek mümkün. Seslenen Kitap dükkanında Ayşe Kulin Dönüş'ü, Murat Menteş Ruhi Mücerret'i, Hasan Ali Toptaş Heba'yı, Can Dündar Lüsyen'i, Cem Mumcu Makber'i, Buket Uzuner Uyumsuz Defne Kaman'ın Maceraları: Su'yu seslendirmiş. Dükkan, önümüzdeki günlerde Türk edebiyatından, artık klasikleşen Tanpınar gibi, daha pek çok ismi bünyesine katmayı planlıyor. Sesli kitaplar ve basılı kitaplar arasında ciddi fiyat farkı da dikkatten kaçmıyor. Dünya genelinde de sesli kitap pazarında artık pek tabii görülen bu ‘uçurum', kitapseverler tarafından kimi zaman eleştiriliyor. Dünyada sesli kitapların başını Amazon'un bünyesindeki Audible (www.audible.com) 1995'ten itibaren çekerken, kimi yayınevleri de bu işi kendileri üstlenerek pazara girmiş durumda. Seslenen Kitap'ın da Türkiye'de bu alanda bir mecra oluşturması sevindirici.

Gülünce, hepimiz aynıyız

“Paris banliyö olayları' sonucunda ortaya çıkan dünyaca ünlü fotoğraf projesi Inside Out Project'in Türkiye ayağı 15 Şubat'ta Balat'ta gerçekleştirilecek. Her ülkede, sosyal sorunlara işaret eden projenin ülkemiz için belirlenen konusu “Gülümseyince Aynıyız.”Fransa'da 2005 yılının Ekim ayında çıkan ve dünya gündemine ‘Paris banliyö olayları' olarak oturan isyanlar, dünyaca ünlü fotoğraf projesi www.InsideOutProject.net'in doğmasına vesile oldu. Olaylar çıkmadan kısa bir süre önce, Parisli duvar sanatçısı JR (17), eline fotoğraf makinesi alır ve şehrin arka sokaklarında, varoşlarda ya da banliyölerde yaşayan arkadaşlarının fotoğrafını çeker. Sonra bu fotoğrafları yine aynı sokaklara asar. Kendi halinde bir portre çalışması yapmıştır JR. Fakat tam o sırada banliyö olayları patlar. İsyanın sebebi bellidir: Herkesin birbirini o'cu, bu'cu, şu'cu diye tanımladığı, aşağıladığı düzene karşı çıkmak. O zamanki Fransa İçişleri Bakanı Sarkozy, Paris'in yakın banliyölerinden Courneuve semtinde 4000'ler sitesini ziyaretinden sonra unutulmayacak bir söz sarf eder: “Bu siteleri tazyikli suyla temizlemek lazım.” Birkaç ay sonra ise yine aynı bölgeleri kastederek Fransızcada kötü bir aşağılama tabiri olan ‘racaille' yani ‘ayak takımı' çıkar ağzından. Yine aynı günlerde Paris'in kuzeyindeki banliyö semtlerinden Clichy Sous-Bois'da top oynayan gençlerden üçü polisin kimlik kontrolü yapacağından endişe ederek kaçarken sığındıkları bir elektrik trafosunda yüksek akıma kapılırlar. 17 yaşındaki Mağrip asıllı Ziyad Benna ve 15 yaşındaki Siyah Afrikalı Bouna Traore hayatlarını kaybederken Urfalı Muhittin ağır yaralı olarak hastaneye kaldırılır. Arkadaşlarının ölümü üzerine öfkeye kapılan onlarca genç o gece polis ve itfaiyecilerle kamu binalarına saldırır. Bu tepkiler ertesi güne kadar sürer. Toplam 23 araba ateşe verilir ve artık olayların önü alınamaz. Tüm medya gettolarda yaşayan, ortalığı yakıp yıkan bu insanları bir canavar gibi anlatır. JR, TV görüntülerini izlerken kendi çektiği portreleri de görür ekranda ve dostlarının bu kadar kötü tanıtılmasından rahatsız olur. Evet melek değildiler, ama canavar olmadıklarından da emindir. JR, tekrar aynı mahallelere gider, tek bir amacı vardır, şehri ters yüz etmek. Arka sokakların gerçek yüzünü öne taşımak. Sanatçı, aynı arkadaşlarının portrelerini tekrar çeker. Hepsine söylediği şudur: ‘Korkunç olun!' Ortaya karikatürize edilmiş korkunçlukta çok yakından çekilmiş onlarca portre çıkar. JR bu portreleri kocaman posterler halinde Paris'in en sosyetik, en ‘ulaşılmaz', en 'dokunulmaz', en, en… sokaklarına asar. Önceleri astığı posterler çıkartılır. Ancak zaman geçtikçe Parisli burjuvalar her şeyin medyanın anlattığı gibi olmadığını, gettolarda yaşayan insanların da canavar olmadıklarını görmeye başlar. 1 yıl sonra Paris Belediyesi JR'a eserlerini belediye binasının duvarlarında sergilemesini önerir. JR, sanat galerileri ya da magazin dergilerinde değil, sokaklarda sergilediği sanatıyla insanların bir konu hakkında düşünmesini sağlar. Sokaktaki sanatın gücünü keşfeden genç sanatçı, çalışmalarını Ortadoğu ülkeleri başta olmak üzere 120 farklı ülkede, farklı sosyal konuları ele alarak devam ettirir. Bu gücü başka insanların da keşfetmesini ve dertleri her ne ise kendi fotoğraflarını çekip, kendi sokaklarında anlatmalarını ister. Fransız duvar sanatçısı JR'ın bireysel çabalarıyla başlayıp, kolektif bilince açtığı global fotoğraf projesi Inside Out Project'in (Ters Yüz Etme Projesi) Türkiye ayağı 15 Şubat'ta Balat'ta gerçekleştirilecek. Fotoğraf sanatçısı Tolga Bayraktar ve proje koordinatörü Tuba Aynur, o gün saat 14.00'te altı aydır Balat'ta çektikleri 70 gülümseyen portreyi duvarlara asacaklar. Tüm dünyada farklı sorunlara işaret eden projenin Türkiye için belirlenen konusu “Gülümseyince Aynıyız”. Son aylarda ülkemizin en büyük sorunu bu çünkü. Bir karamsarlık çöktü üzerimize, kötü senaryolar duyuyor, kâbuslara uyanıyor, kalbimizi, ruhumuzu serin ve selametli bir yola iletmeye zorlanıyoruz. Hepimizin hakikaten gülmeye ve güldürmeye çok ihtiyacı var. Gülümseyince çok güzel oluyorsun Türkiye… “Sponsor kabul edilmiyor” Tolga Bayraktar-Tuba Aynur: “Dünyada ve çevremizde hep bir ayrımcılık var. Sadece Türkiye'de değil, dünyada politik çatışmaların olduğu bir dönemdeyiz. Biz ortak kodlardan hareket etmek istedik. Bu nedenle gülümseyince aynıyız diyoruz. Balat'ta farklı kültürlerde, dinlerde ve sosyal yapıdaki insanlar hoşgörü içinde yaşıyor. Bu nedenle Balat'ı seçtik. Inside Out Project için konuyu siz belirliyorsunuz, ırkçılık, şiddet ve teşhircilik içermeyen, sosyal konulara parmak basan her fotoğraf kabul ediliyor. Fakat belli standartları var. Sadece portre çekmek zorundasınız ve kesinlikle sponsor desteği almamanız gerekiyor. Kabul edilen her fotoğraf başına para ödüyorsunuz. Ama biz ödemedik. 70 fotoğrafın baskısını şu anda New York'ta yaşayan JR, projenin fonundan karşıladı. Bazı projeleri destekliyorlar. Bizim ki de onlardan biri. Amerika'dan gelen portreleri 15 Şubat'ta Balat'ta asacağız. Herkesi bekleriz.”

Edirne’nin tarihî camileri müzayedede satıldı

Bu ülke, tarihinin nasıl yağmalandığına çok şahit oldu ama eminiz müzayedeye çıkarılan camileri pek çok kişi ilk kez duyuyor. Şair ve Türk-İslam sanatı tarihi araştırmacısı Rıfkı Melül Meriç'in (1901-1964), 1963'te yazdığı “Edirne'nin Tarihi ve Mimari Eserleri Hakkında” makalesi, eğer “Şehrin Hüznü” adıyla kitaplaştırılmasaydı, Edirne'deki 120 caminin akıbetini belki de uzun bir süre daha öğrenemeyecektik.Rıfkı Melûl Meriç, Türk Sanatı Tarihi Araştırma ve İncelemeleri Dergisi’nin 1963 yılında yayımlanan sayısı için bir makale yazar. 439-536 sayfa arasında, oldukça uzun olan makalenin içeriği Edirne’nin tarihi ve mimarî eserleri hakkındadır. Meriç, yazısında, Edirne’de 1930’lu ve 1940’lı yıllarda satılan 120 camiyi tespit eder. Camilerin kimini Edirne Valiliği ve Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü resmî kayıtlarından, kimini gazete ilanlarından bulur. Meriç, iyi ki bu araştırmayı yapmış, eğer yapmasaydı bugün Edirne’de satılan, daha da vahimi müzayedeye çıkarılan camilerden haberdar olmayacaktık. Bu ülke, tarihinin nasıl yağmalandığına çok şahit oldu, ama açık artırmayla kelepir fiyata satılan camileri pek çoğumuz yeni öğreniyoruz. Edirne Valiliği tarafından “Şehrin Hüznü” adıyla geçtiğimiz ay kitaplaştırılan makalede belirtildiğine göre 1800’lü yılların sonu, 1900’lü yılların başında şehirde 15’i selatin, 46’sı hayır sahipleri tarafından yaptırılan 61 cami, 164 mescit, 56 tekke ve zaviye, 49 medrese, 103 mezarlık ve türbe, 9 imaret, 53 mektep, 4 çarşı, bedesten ve arasta, 24 han, kervansaray, 6 harap ve eseri kalmayan han, 16 hamam, 19 tane izi kalmamış hamam, 13 sebil, 10 havuz, 124 çeşme, 8 köprü, 8 buzhane, 16 kilise, 2 Ermeni, 2 Bulgar, 1 Katolik, 1 Frenk ve 14 sinagog bulunuyor. Ancak bahsi geçen eserler, 19. yüzyılın ilk yarısından itibaren Rus, Bulgar ve Yunan istilalarına maruz kalıyor, ardından 1. Dünya Savaşı’nda harap oluyor. Daha sonra depremler ve yangınlar geçiriyor. Bunca felakete uğrayan tarihî eserlerin zarar görmesi elbette normal. Yapılması gereken; tekrar ihya edilmesi. Aslında Mustafa Kemal Atatürk, 1935’te, mebuslardan, alimlerden, gazetecilerden oluşan bir heyeti eski eserler hakkında konuşmak üzere İstanbul’daki Denizköşkü’ne davet ediyor ve görüşme sonucunda eserlerin korunması ve tamir edilmesi üzerine karar veriliyor. Fakat Meriç’i hayrete düşüren olay, kendi ifadesiyle şöyle: “Yaptığım araştırmalara göre son zamanlara kadar ayakta duran ve daha uzun müddet de durabilecek olan tarihî ve mimarî eserlerimizin cami, medrese, hamam, han, kervansaray, türbe, çeşme, imaret gibi binalarımızın büyük bir kısmı kendi kendilerine yıkılmamış, insan elinde bulunan ve insan iradesiyle işleyen kör kazmanın gadrine uğramıştır.”MANZARAYI BOZUYOR DİYE...Peki bunları kim yıkıyor, satıyor? Yine Meriç’in ifadesi ile aktaralım: “Ne faide ki, inkılapları düşünen ve yapandan daha çok inkılapçı görünmeyi çıkar edinen (…) iktidar mevkilerine geçmiş bulunan nadan, cahil, mütereddi, tatlı su Türkü birçok kimseler, yine alabildiklerine tahrip ve yok etmeye devam ettiler, bir kısım cahil halk da taş, tuğla ve kereste gibi ihtiyaçlarını kolayca, ucuzca ve bedavasına temin etmek imkânını elde ettikleri için bu vandalizme seve seve iştirak etti. Vatanın her köşesi, eski eserler katl-i ammına mahsus birer mezbaha oldu.” Meriç’in ne demek istediğini, vakıf kayıtlarından derlediği bilgi gayet güzel açıklıyor: “Su İşleri Müdüriyeti tarafından müteahhidine ihale olunan Bosna köyündeki su bendi için taşa ihtiyaç olduğu makam-ı vilayetten bildirilmiş olduğundan Daye Hatun ve Veled-i Veliyüddin camilerinin duvar taşları 19 Eylül 1940 tarihinde müteahhid Mehmed Öker’e 50 liraya satılmıştır.” 17 Ağustos 1933’te İkinci Sultan Bayezid’in zevcesi Gülbahar Hatun tarafından yaptırılan Gülbahar Camii’nin avlu duvarı 70 liraya Çiçekçi Sezai’ye satılmış. Edirne Müşir Dairesi (o zamanki Orduevi) yanındaki metruk Ahi Çelebi Hamamı, manzaraya mani oluyor diye ortadan kaldırılmak istenmiş, kazmayla yıkılamayan bina dinamitle havaya uçurularak parçalanmış. Camilerin minare taşları ise ayrıca satılmış, mezarlıklarla hazirelerdeki lahit ve mezar taşlarından duvarlar örülmüş, kaldırımlar döşenmiş. Satış kayıtlarının bizce en acımasızı, müzayede yolu ile yani açık artırma usulüyle yapılanlar… İşte kitaptaki pek çok müzayede satış belgesinden biri: “Karabulut Camii: Banisi Karabulut İbrahim Bey’dir. Kıyık’tadır. 31 Mart 1932 ve 25 Nisan 1932 tarihli 302 ve 309 numaralı kararlarla müzayedeye çıkarılan enkazı, muhammen bedelinin yirmi lira fazlasıyla 14 Mayıs 1932’de Mustafa Efendi’ye yüz elli liraya satılmıştır. (Karar No: 617) Arsası 78 numaralı kararla 28 Eylül 1940’ta müzayedeye konmuştur.” O zaman satışa çıkarılmayan; Selimiye, Üç Şerefeli Camii, Eski Muradiye, Darül Hadis ve Şifahane camileri bugün Edirne’nin sembolü olan eserler. Satılan 120 camiden ise sadece ikisi ayakta; Lâri Cami nasıl olduysa yıkılmamış ve ibadete açık. Hasan Sezai Camii’ni ise Edirne Valiliği restore ediyor. Arzu edilen, devlet yardımıyla diğer 118 caminin de ihya edilmesi. Şehrin Hüznü, ibretlik bir yayın olarak tarihteki yerini aldı. İnşallah bu ve benzeri araştırmalar, bugün yapılan tarihî katliamlar için bir ihtar olur.

Gurbette solan karanfil

2001 yılında ilk kez perde açan Fırat Kültür Merkezi Tiyatrosu, yeni oyunu Gurbetteki Karanfil'i sahnelemeye başladı. Hicret eden doktor Esra ile öğretmen İbrahim'in hem acıklı hem komik hikâyesini anlatan oyun, yarın akşam saat 19.00'da FKM'de izlenebilir.Onların hikâyesi, adanmışlığın hikâyesi. Evini, ailesini, işini burada bırakıp, belki aylarca hiç ücret almadan çalışmanın, rıza-yı İlahi için, hizmet için, hicret için çabalamanın ama tereddüt etmeden bu cefaya katlanmanın hikâyesi. O gönül erleri gittikleri ülkelerde hem öğretmenlik, hem hademelik, hem hastabakıcılık yaptılar. Binlercesi Fethullah Gülen'in sözlerinde geçen o keşkeyi gerçekleştirdi. Hocaefendi bir konuşmasında diyordu ki: “Keşke ben de eğitimci olsaydım, öğretmen arkadaşlar gibi dünyanın bir yerine gitseydim. Keşke doktor olsaydım. Hicret deyip bir yere göç etseydim. O fakir o yoksul o bakımsız insanların hastalıklarına baksaydım… Ama benimki sadece keşkeye bağlı kalıyor. Acı bir nesil olmak lazım. Kendi için yaşamayan, yaşatmak için ölüp ölüp dirilen, herkesi hayrete sevk edecek bir nesil…” Fırat Kültür Merkezi'nde önceki akşam galası gerçekleştirilen “Gurbetteki Karanfil” adlı oyunda da dönmemek üzere yurt dışına giden insanların hikâyesi, İbrahim ile Esra'nın yolculuğu üzerinden anlatılıyor. Esra annesini yitirmiş ve üniversitede okuyup doktor çıkmıştır. Tıpkı diğer bütün babalar gibi Esra'nın babası da biricik kızına çok düşkündür. Onu istemeye gelecek İbrahim'in, öğretmenlik yaptığı okulun evlerine uzaklığını bile hesap eder. Fakat ne Esra'nın ne de babasının bilmediği bir şey vardır, İbrahim okulundan istifa etmiş, bir Türk okulunda öğretmenlik yapmaya karar vermiştir. En başta baba kabul etmez ama el mahkûm, kızının mutluluğu için razı olur. Hedef bellidir artık, evliliklerinin üçüncü gününde İbrahim ile Esra, Kazakistan'ın yolunu tutarlar. Esra'nın giderken yanında götürmek istediği tek şey ise karanfil tohumudur. Çünkü karanfil annesine dedesinin verdiği son hediyedir ve bu yüzden en sevdiği çiçektir. Esra'nın babası da ona bir karanfil hediye eder, başta kabul etmek istemez ama babası bir şart koşar. Der ki: “Hangi ülkeye, ne kadar uzağa gideceksen git ama son nefesimi verirken yanımda ol. O yüzden bu karanfili al çünkü bu birbirimizi son görüşümüz değil!” Yeni evli çift, Kazakistan'a gider, oranın soğuğuna, yiyeceklerine, insanlarına alışırlar. Zor olur ama hangi güzelliğe kolaylıkla ulaşılabilmiş ki insanoğlu? Bunu çok iyi bilir Esra da, İbrahim de. Bu yüzden karşılarına çıkan bütün zorlukları sevgiyle, inançla aşarlar. Günler günleri, aylar ayları kovalar. İbrahim bir gün Afrika'da yeni bir okulun inşaatına yardım etmek üzere Nijerya'ya gider. Döndüğünde yanında bir hastalık getirir İbrahim. Bir de sürpriz yapar karısına. Eşinin Kazakistan'da doktorluk yapabilmesi için Sağlık Bakanlığı’ndan izin almıştır ve muayenehane Esra'nın doktor abisi ve yengesinin de İstanbul'dan gelmesiyle açılır. Oyunun bundan sonrası, esinlenilen gerçek öyküler kadar hüzünlü... FKM tiyatrosu oyuncularının başarıyla sahnelediği Gurbetteki Karanfil'i Murat Genç kaleme aldı, Ömer Okuyan yönetti. Bir buçuk saat süren iki perdelik oyunun ışık tasarımı Nejat Karapınar'a, müziği ise Ferdi Karameşe'ye ait. Komedi ile dramın birleştiği Gurbetteki Karanfil yarın akşam saat 19.00'da FKM'de sahnelenecek. (www.fkmtiyatrosu.com)

Kültür - Sanat Rehberi

Anadolu Ateşi yanmaya devam ediyorGösteri: Kurulduğu günden bu yana dünyanın 91 ülkesindeki birçok şehirde sahne alarak büyük başarılara imza atan Anadolu Ateşi Dans Topluluğu, uzun bir aradan sonra İstanbullu sanatseverler ile bir araya geliyor. 1 Şubat’ta Ülker Sports Arena’da gerçekleşecek gösterisinde yetenekli dansçıların performansları, Anadolu motifli müzikleriyle yeniden heyecanlı dakikalar yaşatacak. Gösterinin hemen öncesinde Anadolu Ateşi’nin ikinci nesli olarak yetişen Türkiye’nin ilk profesyonel çocuk dans topluluğu Kıvılcım grubu da kısa bir gösteri sergileyecek. Cumartesi akşamı 20.30’da gerçekleşecek gösterinin biletleri www.biletix.com’da***Gurbetteki karanfilTiyatro: FKM Tiyatrosu, yeni bir piyesin galasını yapmaya hazırlanıyor. Ekibin yeni oyunu Gurbetteki Karanfil, eğitim hizmetleri için ülkesinden binlerce kilometre öteye, Kazakistan’a gidenleri hikâye ediniyor. Oyun yarın akşam saat 19.00’da Beyazıt’ta FKM sahnesinde.***Camdan cama sanatSeminer: Dünyanın önemli cam sanatçılarından “Bertin Vallien” 2 Şubat Pazar günü Cam Ocağı Vakfı’nda vereceği seminer için Türkiye’ye geliyor. Sanatçı, seminer programında sıcak cam ile çalışmalarını pratikte izleyicilere gösterecek ve sanat serüvenini anlatacak. 30 ve 31 Ocak tarihlerinde gerçekleştirilecek atölye programında ise katılımcılar kuma döküm tekniğini Bertin Vallien’den öğrenme ve deneyimleme fırsatı yakalayacaklar.***J. J. Garrick’in objektifinden Antik Yunan eserleriSergi: Yunanistan İstanbul Başkonsolosluğu’nun Sismanoglio Megaro binası, Amerikalı ünlü fotoğrafçı J.Joshua Garrick’in ‘Antik Güzelliği Görüntülerken’ adlı fotoğraf sergisine ev sahipliği yapacak. Küratörlüğünü sanat tarihçisi İris Kritikou ve Mario Voutsina’nın üstlendiği serginin açılışı 31 Ocak 2014 tarihinde saat 19.00’da gerçekleşecek ve 9 Mart’a kadar açık kalacak. Sergiyi uzmanlık alanları klasik arkeoloji olan Türk arkeologlar eşliğinde gezmek isteyenler için her perşembe saat 19.00’da.zel ve ücretsiz turlar düzenlenecek. Adres: Sismanoglio Megaro, İstiklal Caddesi No: 60, 34433, Galatasaray-Beyoğlu, Girişler ücretsiz.***Çocuklara tiyatro hediyesiTiyatro: Ataşehir Belediyesi tarafından geleneksel olarak düzenlenen Çocuk Tiyatro Festivali, bu yıl uluslararası festival haline geldi. 25 Ocak–8 Şubat tarihleri arasında gerçekleşecek etkinlikte çocuklar renkli oyunlarla buluşacak. Festival kapsamında Canan ve Afacan, Küçük Balık Bambam, Kuklacı, Korkuluk ve Karga, Alaaddin’in Sihirli Lambası, Uçan Sandık, Eder Usta’nın Düşler Atölyesi, Gölgeler Dükkanı, Külkedisi Harikalar Diyarında, Güneşe Yolculuk, Büyücüler Düşler Ülkesinde ve Çizmeli Kedi gibi oyunlar sahnelenecek. Ücretsiz gerçekleştirilen, herkese açık ve Ataşehir Zübeyde Hanım Öğretmenevi Konferans Salonu’nda gösterilecek.

Kediler güzel şarkı söyler!

Broadway'in en uzun soluklu müzikali 'Cats', Türkiye'deki ilk gösterilerine başladı. T.S. Eliot'un kitabından, Andrew Lloyd Webber'in sahneye uyarladığı müzikalde önceki akşam İstanbullu sanatseverler eğlenceli ve unutulmaz bir gece yaşadı. Fakat, kedi isimlerinin sahnenin tepesindeki Türkçe ekrandaki tuhaf ve şaşırtıcı çevirileri gözden kaçmadı. Öyle ki, yılların meşhur kedileri Billy, Bilo; Lilly, Lale ve Macavity ise Çapuluki olarak müzikalde boy gösterdi."Güngör Sami bir sabah, sıkıntılı rüyalar gördüğü uykusundan uyandığında, kendini yatağında ürkütücü dev bir böceğe dönüşmüş buldu." Cümledeki tuhaflığı, Franz Kafka'nın benzersiz romanı Dönüşüm'ü okuyanlar hemen fark etmiş, hatta hiddetlenmiştir. Zira, Gregor Samsa'yı, Türkçeye ‘Güngör Sami' olarak çevirmek, şaşırtmanın ötesinde esas metne sadık kalmanın sorumluluğunu alıp götürür.Sanatseverlerin günlerce heyecanla beklediği Cats müzikali, önceki akşam ikinci kez Zorlu Center PSM'de sahnelenirken, izleyicileri bekleyen böyle sürpriz bir ‘dönüşüm' vakası yaşandı. T.S. Eliot'un ‘Old Possum's Book of Practical Cats' adlı kitabından, Andrew Lloyd Webber'in sahneye uyarladığı müzikalde yer alan kedilerden Billy, Bilo; Lily, Lale; Macavity, Çapuluki; Skimbleshanks, Haytabacak; Old Deuteronomy ise İhtiyar Ezeli olarak çevrilmişti. Türkiye'ye ilk kez yolu düşen ve dünya çapında birçok unvana sahip bu müzikalde sahnenin tepesindeki ekranda, şarkının Türkçe sözleri kulakları tırmalarken, Webber'in orijinal metnindeki ritmi de zedelemiş oluyor. Müzikalde yer alan “Kedinin kendi adıyla hitap edilmeye hakkı vardır.” cümlesini bir kenara iten bu garip dönüştürmeyi saymazsak, Zorlu Center PSM'de sahnelenen müzikalde Eliot'un kedileri, İstanbullu sanatseverlere eğlenceli ve unutulmaz bir gece yaşattı. Tıpkı yazarın kitabındaki heyecan veren dünya gibi. T.S. Eliot'un 1930'da yayımladığı kitabından uyarlanan müzikal, ilk kez 1981'de New London Theater'da sahnelenir ve dünya çapında büyük bir başarı sağlar. Eliot, kitabındaki şiirleri her ne kadar çocuklar için yazmış olsa da yetişkinlerin de ilgisini çeker. Bugüne kadar 20'den fazla ülke ve 250'yi aşan şehirde, 11 farklı dilde sahnelenen ve 50 milyondan fazla izleyiciye ulaşan müzikal, kedilerin dünyasından sesleniyor. Müzikalin konusu kısaca şöyle ilerliyor: İlk anda sahnede toplanan kediler Jellicle (Ciciko) kabilesini ve amaçlarını bir bir dile getirir. Kabilenin lideri herkesçe sevilip sayılan yaşlı, bilge kedi Old Deuteronomy, sahneye gelir ve yeni bir hayata başlayacak kedinin seçiminin yapılacağı fark edilir. Tüm kediler Old Deuteronomy'nin yapacağı tercihi bekler. Hain kedi Macavity ise planlar peşindedir. Kutlamalar esnasında cazibeli bir kedi olarak nam salsa da yaşının ilerlemesinden dolayı tüm alacasını yitiren Grizabella, kedilere katılmak ister. Farklı bir hayat tercih ettiği için Jellicle kedileri tarafından dışlanan Grizabella, Memory adlı muhteşem şarkıyı söyler fakat diğer kediler bunu umursamaz ve onu bir kenarda sessizliğe terk eder. Müziğin, dansın ve şiirin muhteşem karışımıMüzikalin ikinci perdesi ise daha hareketlidir. Jellicle kedileri hep birlikte The Moment of Happiness şarkısını söyler. Tam bu esnada hain kedi Macavity'yi ürkütücü bir kahkahayla sahneye çıkar ve onun şürekası kediler, yaşlı kedi Old Deuteronomy'yi kaçırır. Bilgeyi kurtarma işi Mistoffelees'e düşer. Bu sihirbaz kedi, Old Deuteronomy'yi kurtarır ve hayata yeniden dönecek kedinin kim olduğu seçimi için sahne yeniden hareketlenir. Neşeli danslar ve şarkılar eşliğinde ilerleyen müzikalin en heyecan verici bölümlerinden biri Sklimbleshanks adlı, tren yollarında postaların takibini yapan kedinin performansı. Sihirli güçleri olan ve bilge kedi Old Deuteronomy'yi kötü kedi Macavity'nin elinden kurtaran Mistoffelees adlı kedinin sahnedeki dansı da görülmeye değer. Bu danslardan sonra herkes yerine geçer ve Grizabella yeniden meydana çıkar. Göz alıcı bir performansla seslendirdiği "Memory" şarkısıyla izleyicileri kendine çekerken, yeniden hayata dönecek kedinin kendisi olduğu, bilge kedi Old Deuteronomy tarafından duyurulur. Gösteri daha sonra büyüleyici bir sonla nihayete erer. İzleyiciler ile etkileşim halinde olan, tıpkı kediler gibi beklenmedik zamanlarda ummadık yerlerden çıkan oyuncular, müzikali izleyenlere neşeli anlar yaşatırken, müzikalin senelerdir sahnelenmesinin ardındaki sır böylece açığa çıkıyor. le veriyorlar. Müziğin, dansın ve şiirin muhteşem karışımı Cats, Zorlu Center PSM'de 9 Şubat'a kadar sahnelenecek.

Kültür - Sanat Rehberi

Siz bilmezsiniz zor yıllardı yavrumFilm: Steve McQueen’in yönettiği ve başrollerinde Chiwetel Ejiofor, Michael Fassbender, Benedict Cumberbatch ile Paul Dano’nun oynadığı 12 Yıllık Esaret (12 Years A Slave), bugün vizyonda. İç Savaş öncesi Amerika Birleşik Devletleri’nde ailesiyle birlikte özgür bir adam olarak yaşayan Solomon Northup’un kaderi keskin bir biçimde değişecektir. Solomon köle olarak kaçırılarak Edwin Epps isimli zengin bir tüccara satılır. Epps, zalim bir adam olmanın yanı sıra beklenmeyecek bir nezakete de sahiptir. Solomon sadece hayatta kalmak için değil aynı zamanda onuru için de yaşamaya çalışmaktadır. 12 yıl süren esareti sonrası Solomon, kölelik karşıtı Samuel Bass’le ve özgürlüğüyle yeniden tanışır.***Mukaddes Miras’ın durağı Gaziantep Sergi: Türkiye’nin en büyük mushaf-ı şerif sergisi Mukaddes Miras, İstanbul, Şanlıurfa, Diyarbakır ve Mardin’den sonra 8 Şubat Cumartesi günü Gaziantep’e gelmeye hazırlanıyor. Özel seçilmiş 99 adet elyazması Mushaf’ın sergileneceği Mukaddes Miras, Gaziantep Üniversitesi’nin ev sahipliğindeki sergide gösterilecek. İslâm Kültür Sanat Platformu’nun katkılarıyla 8-28 Şubat tarihleri arasında gerçekleştirilecek sergide, Kuzey Afrika’dan Çin’e, Hindistan’dan Moğolistan’a bütün İslâm coğrafyasında elyazması olarak yazılmış mushaflar yer alıyor. Etkinliğin dikkat çekici yönü, İslâm hat sanatında ekol olarak kabul edilen Şeyh Hamdullah, Cafer-i Baysungurî Tebrizî, Hafız Osman, Mehmet Emin Rüşdi ve Hafız Mustafa Şevki gibi önemli isimlerin eserlerinin de bulunuyor olması.***Ankara’da hat sergisi Sergi: Hat sanatçıları tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen Mührü Mürekkeb Hat Sergisi geçtiğimiz hafta cuma günü kapılarını sanatseverlere açmıştı. Valör Resim Galerisi’nde yapılan karma hat sergisi, Şubat’ın 4’üne kadar devam edecek. Adres: Şehit Mustafa Doğan Sok: 84 Yıldız, Çankaya Ankara.***Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar...Konser: CRR Türk Müziği Topluluğu, ocak ayı konserinin başlığını Necip Fazıl Kısakürek’in bir şiirinden seçti. “Canım İstanbul” adlı seçkide Tanburi Cemil Bey, Refik Fersan, Mesud Cemil gibi bestekârların saz eserleri çalınacak. 30 Ocak 2014, saat 20.00 ***Barış Manço’yu anma seferi Gezi: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Hatları, vefatının 15. yılında Barış Manço için ücretsiz sefer yapacak. 2 Şubat’ta Kadıköy-Beşiktaş İskelesi’nden 10.30’da kalkacak “Barış’ı Anma Vapuru”, 11.00’de Kabataş’tan yolcularını alacak Barış Manço’nun eşi ve oğullarının ev sahipliğinde gerçekleşecek müzikli sefer Kanlıca’da Barış Manço’nun kabir ziyaretiyle son bulacak.***Gülümsemek birleştirir Sergi: Tuba Aynur ve fotoğraf sanatçısı Tolga Bayraktar, ‘Gülümseyince Aynıyız’ sergisi kapsamında 70 Balat sakininin portresini çekti. Projenin amacı bir süredir Türkiye’de güdülen ayrımcı politikalar; kentsel dönüşüm adı altında pek çok kişinin, uzun yıllardır yaşadığı mahallelerinden çıkartılması ve evsiz kalmaları, bu eski mahallelere yeni ve lüks siteler yapılarak soylulaştırılmaya çalışılması. Çektikleri fotoğrafları Balat Sokakları’nda sergileyecek olan ikilinin hedefi, çok dinli ve çok kültürlü mahallede insanların beraber yaşamaktan ne kadar mutlu olduklarını tüm dünyaya göstermek. Sokak sanatçısı JR’nin tüm dünyada farklı sorunlara işaret edebilmek için ilk defa gerçekleştirdiği sokak sergisi projesinin Türkiye ayağı, 15 Şubat’ta başlıyor.

Bu üniversitenin altı da üstü de film platosu

İpek Üniversitesi iki yıl içinde 4 plato ve 4 stüdyo ile kapılarını sinema sektörüne açacak. Ulusal sinemaya büyük katkıda bulunması hedeflenen kampüsün mimarisi de üniversiteyi her yönüyle film platosuna dönüştürüyor.Ankara’da kurulan İpek Üniversitesi, sinema ve dizi sektörüne önemli bir katkıda bulunmaya hazırlanıyor. 2013-2014 öğretim yılında eğitime başlayan üniversitenin kampüs alanının zemini film platosu ve stüdyo olarak tasarlandı. Ülkemizde diğer üniversitelerde benzeri olmayan yapıda, 4 adet plato ve 4 adet stüdyodan oluşacak alanın tamamı 4170 metrekare. En büyük platonun alanı 1150 metrekareye ulaşırken yüksekliği ise 18 metreyi buluyor. Bu çabanın ulusal sinemaya katkısı ise plato ve stüdyoların sadece üniversitenin öğrencileri için değil, yurtiçinden ve yurtdışından burada film çekmek için başvuruda bulunacak herkese açık olmasında. Sinema Sanatları Fakültesi Film Tasarımı Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Şükran Akpınar, kampüs yerleşkesinde yer alan tren garı, göl evi, Beylerbeyi Sarayı gibi yapıların üniversitenin tamamını bir açıkhava film platosuna dönüştüreceğini ifade ediyor. Önümüzdeki yıl faaliyete geçecek olan fakülte binalarında öne çıkan Roma klasikçiliği, barok, Rönesans mimarisi, art deco, neo klasik, romanesk gibi mimari tarzlar da Akpınar’ın sözlerini doğruluyor. Öncelikli hedeflerinden birinin ulusal sinemayı desteklemek olduğunu dile getiren Akpınar, “Bizim derdimiz sektörün kendisini de ulusal sinema anlayışını da bir revizyondan geçirmek.” diyor. Yine Akpınar’ın sözlerine göre üniversite, ilk filmini yapmak isteyen ama maddi destek bulamamış kişilere destek vermenin yanı sıra, yıllarca sinema sektörüne emek vermiş insanlarla da kol kola yürümek istiyor. İpek Üniversitesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi Sinema Sanatları Fakültesi’yle de işbirliği içinde. Müfredattan teknik altyapıya kadar buradan destek alıyorlar. Öğrenciler bu sayede en az bir dönem yurtdışında bir film okulunda tecrübe edinebilecekler. Okuldaki öğretim modelinde ise öğrenciler üçüncü sınıfa geldiklerinde iki modülden birini seçecekler, yani, yollarına ya yönetmenlik eğitimi alarak ya da senaryo yazarlığında uzmanlaşarak devam edecekler. Akpınar, senaristlere en az yönetmenler kadar değer verilen bu anlayışla birlikte, 2020’lerden itibaren yeni bir sinema kuşağı çıkacağından emin.“Tanpınar okumamış biri sinemacı olmasın!”Akpınar, Film Tasarımı Bölümü’ne kayıt olan öğrencileri muhakkak edebiyat, tarih ya da siyaset bilimi bölümlerinden birinde çift anadal yapmaya yönlendirdiklerini anlatıyor. “Bu besleme olmadan öğrenciler buradan sinemacı olarak çıkamayacak.” diyen Akpınar’a soruyoruz: “Neden bunu gerekli gördünüz?” Akpınar haklı gerekçesini şöyle anlatıyor: “Çünkü kendi edebiyatını bilmeden senaryo yazarı olunabileceğine inanmıyorum. Çok başarılı yazarlarımız var ama onlar sinema için yazmıyor, senaristler de edebiyat altyapısı kuvvetli olmadığı için hikâyede çok başarılı olamıyorlar. Buradan çıkan bir öğrenci yönetmen bile olacaksa edebiyatı biliyor olması lazım. Hiç edebi eser okumamış, Ahmet Hamdi Tanpınar okumamış biri sinemaya el atmasın! Bu konuda böyle bir direncim var.” Bu vesileyle sık sık gündeme gelen senaryo sorununa da değiniyoruz. Akpınar bu konuda sinema sektöründeki kişilerin aksine oldukça umutlu. Diyor ki: “Bizim senaryo sorunumuz olduğuna inanmıyorum. Bu topraklar hikâye toprakları. Dede Korkut’un olduğu, mitolojinin bile doğduğu topraklardan bahsediyoruz. Bu ülkede hikâye bol ama bunu fark edemeyen sinemacılar var.”

Havalimanı çalışanlarından fotoğraf sergisi

Atatürk Havalimanı'nda çalışan personeller, çektikleri fotoğraflarla dış hatlar terminalinde sergi açtı.TAV Havalimanları tarafından işletilen İstanbul Atatürk Havalimanı'nda çalışanların objektifine yansıyan fotoğraflardan oluşan sergi dış hatlarda yolcuların beğenisine sunuldu. Fotoğrafçıların eğitmenliğinde dört yıldır çalışmalarını sürdüren TAV Atölye Fotoğraf Topluluğu üyelerinin karelerinden oluşan sergi bir ay boyunca ziyaret edilebilecek.TAV Havalimanları Kurumsal İletişim Direktörü Bengi Vargül, finansal başarının yanı sıra sosyal fayda ortaya çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Vargül, "Bu yaklaşımımızın bir sonucu olarak işletmesini üstlendiğimiz havalimanlarında hayata geçirdiğimiz kültür-sanat platformu TAV Galeri bugüne kadar Türkiye ve yurtdışından pek çok sanatçının eserlerine ev sahipliği yaptı. Çalışanlarımızın kişisel gelişimine destek sağlamak için kurduğumuz TAV Atölye Fotoğraf Topluluğu'nun sergisini yolcularla buluşturuyoruz." dedi. Fotoğrafı sergilenen Gonca Aksoy, çocukluğumdan beri fotoğraf çekmeyi sevdiğini söyledi. TAV Atölye Fotoğraf Topluluğu'nun kurulmasının ardından topluluğun başkanlığını yaptığını belirten Aksoy, "Üyelerimiz aldıkları eğitimle çektiğimiz fotoğraf çektik. Bunlar sonrasında çektiğimiz fotoğrafları bir araya getirdik. Bu açtığımız üçüncü sergi oluyor." diye konuştu. Derya Elekler ise sergi aracılığı ile farklı alanlarda çalışan arkadaşlarıyla ortak bir nokta buluştuklarını aktardı. (CİHAN)

Sabancı hat koleksiyonu Bahreyn’de

Sakıp Sabancı Müzesi ‘Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu ve Resim Koleksiyo-nu’ndan bir seçki olan “İslam Hat Sanatının Beş Yüz Yılı” sergisi, Bahreyn’in başkenti Manama’da açıldı. Bahreyn Milli Müzesi’nde sanatseverlere sunulan sergide, Sabancı Koleksiyonu’ndan toplam 86 eser yer alıyor. Bahreynlilerin sergiye olan ilgisi bir hayli dikkat çekiciydi.Yaşı yetmişe yakın Bahreynli Asma teyze, kızını koluna takıp dedelerinin doğduğu topraklardan gelen hat levhalarını, büyük bir titizlikle inceliyordu. Anne ve kızın çocuksu heyecanı müzedeki pek çok kimsenin dikkatini çekmiş olsa gerek, bir gazeteci dayanamayıp Asma teyzenin yanına yaklaştı ve sergi konusunda fikirlerini aldı: “Dedelerimiz Türkiye'den. Serginin açılacağını duyunca müzeye geldik, bu güzel hat levhalarını gördüğümüz için çok mutluyuz.” Asma teyzenin, kızıyla birlikte Hasan Rıza'nın elinden çıkma sülüs ve nesih hatla yazılmış Hilye-i Şerif'in önünde fotoğraf çektirirken yaşadığı mutluluğu tarif etmek biraz zor. Asma Hanım müzede yalnız değildi, onunla birlikte aynı coşkuyu yaşayan pek çok Bahreynli vardı. Sakıp Sabancı Müzesi Koleksiyonlarından Başyapıtlar “İslam Hat Sanatı'nın Beş Yüz Yılı” sergisi Başkent Manama'daki Bahreyn Milli Müzesi'nde geçtiğimiz pazar günü açıldı. Bahreyn Milli Müzesi'nin 25. kuruluş yıldönümü etkinlikleri kapsamında düzenlenen sergide, İslam yazı sanatından seçkin elyazmaları, cilt ve güzel yazı sanatının örnekleri, divitler, yazı çekmeceleri, Osmanlı sultanlarının tuğralarıyla başlayan diplomatik belgeler, fermanlar ve yazı ustalarının kullandığı malzemeler yer alıyor. Küratörlüğünü Sakıp Sabancı Müzesi Müdürü Nazan Ölçer'in, tasarımını ise sergi "mimarı" Boris Micka'nın yaptığı “İslam Hat Sanatı'nın Beş Yüz Yılı” sergisini, Bahreyn Kültür Bakanı Shaikha Mai bint Mohammed Al Khalifa açtı. Pek çok davetlinin katıldığı geceye Bahreynliler yoğun ilgi gösterdi. Denizin hemen kıyısında bulunan Bahreyn Milli Müzesi'ndeki sergide, toplam 86 eser yer alıyor. 15. yüzyıldan 20. yüzyıla tarihlenen kitap sanatlarının yanı sıra, içinde hat sanatından izlerin bulunduğu Halil Paşa, Osman Hamdi Bey ve Şehzade Abdülmecid Efendi gibi isimlerin de yağlıboya tabloları sergileniyor. Osmanlı'nın kitap sanatlarına olan ilgisini gösteren uzun bir minyatürlü yoldan girilen sergi, hem seçilen eserler hem de tasarımıyla göz dolduruyor.'MÜZELER ARASINDAKİ İŞBİRLİĞİ DİYALOĞU ARTIRIR'Sakıp Sabancı'nın ölümünün 10. yılı için düzenlenen ilk etkinlik olan serginin hazırlıkları, geçtiğimiz yıl Bahreyn Kültür Bakanı Shaikha Mai bint Mohammed Al Khalifa'nın, Sabancı Müzesi'ni ziyaret edip koleksiyonu beğenmesiyle başlar. Shaikha Mai, serginin kendi ülkelerine taşınması için Nazan Ölçer'e bir mektup yazar. Tanımadıkları bir toprakta Sabancı Müzesi'ni nelerin beklediğini bilmedikleri için, ayaklarını sağlam basmak istediklerini söyleyen Ölçer, daha önceki dönemlerde birlikte çalıştığı bir ekiple sergiyi hazırlar. Böyle bir işbirliğinden çok mutlu olduklarını dile getiren Ölçer, önümüzdeki yıllarda Sabancı Müzesi'nin çağdaş sanat koleksiyonunu da buraya taşıyabileceklerini söylüyor. Müzeler arası bu tür işbirliklerinin ülkeler arasındaki diyaloğu da artırdığını söyleyen Ölçer, Bahreyn'de sanat eserlerinin depolanması ve sergilenmesi biraz zayıf olsa da bu ülkeden epey umutlu. Bunun yanı sıra Bahreyn'de 40 yıldır bir çağdaş sanat sergisinin düzenlendiğini de belirtmek lazım. Müzenin hemen yanı başına kurulan sergi, Bahreyn güncel sanatının eğilimlerini, gelişimini gösteriyor. Bahreyn Milli Müzesi'nin komşusu olan ve geçtiğimiz yıl açılan Bahreyn Milli Tiyatro binası da ülkenin sanat yatırımları konusundaki kararlılığını gösteriyor. Sabancı Müzesi'nin, Bahreyn Milli Müzesi'nde açtığı sergi, karşılıklı anlayışı geliştirmek için fikirlerin, bilgilerin, sanatın ve diğer kültürel faaliyetlerin ülkeler ve ülke insanları arası alışverişi olarak tanımlanan kültürel diplomasi açısından büyük bir önem taşıyor. Zira, sergiye gelen kalabalığın hat sanatına ve Türkiye'ye ilgisi dikkate değerdi. 2012'den beri teknolojideki yeniliklerden yararlanılarak sergilenen Sakıp Sabancı Müzesi'nin “Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu” diğer ülkelerde daha da fazla tanınmayı hak ediyor. Bahreyn Milli Müzesi'nde sergi, 13 Nisan'a kadar açık kalacak.

Siyad’ın seçimi ‘Zerre’

46. SİYAD Ödülleri’nde Erdem Tepegöz’ün yönettiği ‘Zerre’, en iyi film, kadın oyuncu ve kurgu dallarında ödüle ulaştı. Yılmaz Erdoğan imzalı ‘Kelebeğin Rüyası’ ise beş ödül alarak gecenin en çok sahneye çıkan yapımı oldu. Kıvanç Tatlıtuğ, sinemadaki ilk başrolünde en iyi erkek oyuncu seçilirken, Yozgat Blues, Sen Aydınlatırsın Geceyi ve Jîn filmleri törenden birer ödülle ayrıldı.Sinema Yazarları Derneği’nin (SİYAD) yılın en iyilerini seçtiği SİYAD Ödülleri dün akşam 46. kez sahipleriyle buluştu. Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda düzenlenen ödül törenine eleştirmenlerin yanı sıra sinema dünyasından birçok isim de katıldı. Törende, SİYAD’ın 93 üyesinin 2013 yılında sinema salonlarında en az yedi gün ticarî gösterime girmiş yerli ve yabancı filmler arasında yaptığı iki turlu değerlendirme sonucunda belirlenen ‘en iyiler’ açıklandı. D-Smart’tan canlı olarak yayınlanan ve oyuncu Ceyda Düvenci’nin sunduğu törende en iyi film ödülü, Erdem Tepegöz’ün yönettiği ‘Zerre’ filmine verildi. Geceden üç ödül ile ayrılan Zerre’nin başrol oyuncusu Jale Arıkan en iyi kadın oyuncu ödülünü alırken, Mesut Ulutaş da en iyi kurgu ödülünü kazandı. Yılmaz Erdoğan’ın yönettiği ve bu yıl Türkiye’nin Oscar adayı olan ‘Kelebeğin Rüyası’ filmi ise beş ödül ile sinema yazarlarından en fazla ödülü alan yapım oldu. Sinemadaki ilk başrolünde Kıvanç Tatlıtuğ’a en iyi erkek oyuncu ödülü kazandıran ‘Kelebeğin Rüyası’, yardımcı kadın oyuncu, görüntü yönetmeni, sanat yönetmeni ve müzik dallarında ödül listesine adını yazdırdı. En iyi film dalının güçlü adaylarından Onur Ünlü’nün ‘Sen Aydınlatırsın Geceyi’, Reha Erdem’in ‘Jîn’ ve Mahmut Fazıl Coşkun’un ‘Yozgat Blues’ filmleri ise törenden birer ödül alarak ayrıldı. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye kazanan ‘Mavi En Sıcak Renktir’ filmi de SİYAD tarafından yılın en iyi yabancı filmi seçildi. Karsu ve Sema Moritz’in müzikleriyle renklendirdiği gecede bu yılın onur ödülleri sinema ve tiyatro oyuncusu-çevirmen Serra Yılmaz; yönetmen ve senaryo yazarı Ali Özgentürk; senaryo yazarı, sinema ve tiyatro oyuncusu Macit Koper olacak. SİYAD’ın Emek Ödülü ise yayıncı, tasarımcı, fotoğraf sanatçısı ve sinemamızın unutulmaz afişlerine imza atmış olan Erol Ağakay’a verildi.46. SİYAD ÖDÜLLERİEn İyi Film: Zerre En İyi Yönetmen: Reha Erdem (Jîn) En İyi Senaryo: Onur Ünlü (Sen Aydınlatırsın Geceyi) En İyi Kadın Oyuncu: Jale Arıkan (Zerre) En İyi Erkek Oyuncu: Kıvanç Tatlıtuğ (Kelebeğin Rüyası) En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Farah Zeynep Abdullah (Kelebeğin Rüyası) En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Nadir Sarıbacak (Yozgat Blues) En İyi Müzik: Rahman Altın (Kelebeğin Rüyası) En İyi Görüntü Yönetmeni: Gökhan Tiryaki (Kelebeğin Rüyası) En İyi Kurgu: Mesut Ulutaş (Zerre) En İyi Sanat Yönetimi: Hakan Yarkın (Kelebeğin Rüyası) En İyi Belgesel Film: Saroyan Ülkesi (Lusin Dink) En İyi Kısa Film: ‘Tornistan’ ve ‘Nerdesin?’

Orhan Kemal 100 yaşında

Çukurova özelinde Anadolu insanını bütün doğallığıyla eserlerine taşıyan, Türk edebiyatının özgün kalemlerinden Orhan Kemal (1914-1970), 100 yaşında. Orhan Kemal, doğumunun 100. yılında çeşitli etkinliklerle anılıyor. Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Cemile ve Bereketli Topraklar Üzerinde gibi unutulmaz romanlara imza atan yazar için Hece dergisi de özel bir sayı yayımladı.Oyuz yıllık yazarlık hayatına on iki öykü kitabı, yirmi yedi roman ve iki tiyatro oyunu sığdıran Orhan Kemal, 55 yaşında ve hastalıkların pençesindedir. Son yılları ameliyatlar, krizler, kanamalarla geçen yazar; dinlenmesi gerektiğini söyleyen doktorlara rağmen kalemi elinden bırakmaz. Bir zamanlar ekmek parasını çıkardığı “yazmak” artık onun için tutkudur. Güç bela aldığı pasaportla önce bir davet üzerine Moskova’ya uçar. Yeni ameliyat olan yazar, rahatsızlanınca hastaneye kaldırılır. Yıl 1969… O yıl ödüllerine bir yenisi eklenir. “Önce Ekmek” adlı kitabı Türk Dil Kurumu 1969 Hikâye Ödülü’ne değer görülür. Asıl adı Mehmet Raşit olan Orhan Kemal, Bulgaristan göçmeni ailesinin hikâyesini yazmak için eşi Nuriye Hanım’la Mayıs 1970’te Sofya’ya gider. Ama kalbi onu rahat bırakmaz. Kaldırıldığı hastanede vefat eder. Cenazesi konvoy eşliğinde karayoluyla Türkiye’ye getirilir. Orhan Kemal’i taşıyan arabanın üzerinde şöyle yazıyordur: “Biz işçiler senin hatıran önünde saygıyla eğiliriz.” Çukurova’da pamuk tarlalarında, çırçır fabrikalarında çalışan işçileri anlatan, ezilen ırgatların, yoksul köylünün, taşradan geçim derdiyle şehre göçüp hakir görülen Anadolu insanının hikâyesini tüm gerçekliğiyle eserlerine taşıyan Türk edebiyatının usta ismi Orhan Kemal, 100 yaşında. Devlete sadık bir memur babanın oğlu olarak 1914’te doğar. Zamanla devlete muhalif bir tavır alan baba Abdülkadir Kemalî Bey ülkeyi terk etmek zorunda kalınca, ailesiyle Suriye’ye kaçar. Elde avuçta kalan altınlarla açtıkları lokanta iflas edince önce Orhan Kemal, sonra anne ve kardeşleri bir bir Adana’ya dönerler.‘AVARE YILLAR’ BAŞLIYOROrhan Kemal, okul yıllarında edebiyattan adeta nefret etmektedir. Kitapla tanışması da hayatın içinde olur. O yıllar, onun için “varsa futbol, yoksa futbol”dur. İstanbul’a eğitimini tamamlamak için gitmiş ancak bir kız uğruna Adana’ya geri gelmiştir. Artık ‘Avare Yıllar’ başlamıştır. İşsiz güçsüz dolaşırken sıkça uğradığı kahvede İsmail Usta adında bir adamın hediye ettiği birkaç kitap sayesinde edebiyatın dünyasına girer. Yıllar geçer ve bu kitap sevgisi onu romancılığının vesilesi olacak olaya sürükler. Daha ilk çocuğu doğalı yirmi gün olmuştur. Fakat askere çağrılır. Tezkere almasına kırk gün kala bir ihbara uğrar. “Nazım Hikmet ve Maksim Gorki okuduğu için” mahkemeye çıkarılır ve beş yıl hapse mahkûm edilir. Orhan Kemal’in hapishanede yazdığı şiirler, dergilerde yayımlanır. Babası bu sırada ülkeye dönmüş ve oğlunun başına gelenleri öğrenmiştir. Onu önce Adana, sonra da Bursa Cezaevi’ne naklettirir. O yıllarda Nazım Hikmet de hapistedir ve Çankırı Cezaevi’nden Bursa’ya nakledilmiştir. Birkaç gün sonra Orhan Kemal’le kalmak isteyen Nazım Hikmet’in bu isteği kabul edilir. Orhan Kemal de ilk iş olarak şaire kendi şiirlerini okur. Nazım Hikmet beğenmediği gibi sert bir şekilde eleştirir. Nazım Hikmet, “Sizde, sanat için iyi bir kumaş var.” diyerek onunla ilgilenmeye devam eder. Şiir yazmaya devam eden Orhan Kemal, bir de roman kaleme almaya başlar. Bu çalışma Nazım Hikmet’in eline geçer ve şair metne hayran kalır. Orhan Kemal’e şiiri bırakmasını ve roman yazmasını salık verir. O güne kadar Mehmet Raşit olarak çok şey görüp geçiren, fabrikada çalışan, tarlada ırgat olan, mahpus yatan genç adam, o günden sonra kendine has kurduğu ve zamanla geliştirdiği dili ve üslubu ile “Orhan Kemal” olmuştur. Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Cemile, Bereketli Topraklar Üzerinde romanları birbirini izler. Ardından Hanımın Çiftliği, Eskici ve Oğulları, Gurbet Kuşları, Evlerden Biri, Kötü Yol, Kaçak ve Tersine Dünya gibi pek çok roman... İlk öyküsünü 1941’de kaleme alan usta romancı, öyküden hiçbir zaman vazgeçmez ve Ekmek Kavgası, 72. Koğuş, Babil Kulesi, Önce Ekmek gibi öykü kitapları da yayımlar. Yazarın, yayımlandığı yıllarda sinemaya ve tiyatroya uyarlanan birçok eseri, son yıllarda adeta yeniden keşfedilerek çeşitli televizyon dizilerini beslemeye devam ediyor.Hece’den Orhan Kemal özel sayısı2010 yılında ölümünün 40. yılında andığımız Orhan Kemal’in 100. doğum yılında da etkinlikler yapılıyor. Usta yazarın doğduğu topraklarda gerçekleşen “Çukurova 7. Kitap Fuarı”nda (4-19 Ocak) ana tema “Orhan Kemal 100 Yaşında” olarak belirlendi. Bir güzel haber de Hece dergisinden geldi. Dergi, 18. yılının ilk sayısını (205. sayı) Orhan Kemal’e ayırdı. Aynı zamanda Hece’nin 27. özel sayısı olan “Bereketli Topraklar’ın Yazarı Orhan Kemal” başlıklı dergi, yedi bölümden oluşuyor. Birinci bölümde yazarın hayatı, kişiliği ve düşüncesi anlatılıyor. Mehmet Narlı’nın kaleme aldığı portre, Mehmet Raşit’ten Orhan Kemal’e geçişi özetliyor. İkinci bölümde Fikret Uslucan, Bilâl Uysal, Köksal Alver, Özlem Fedai, Alâattin Karaca, Bâki Asiltürk gibi yazarlar, Orhan Kemal’in romancılığını ve öykülerini ele alıyor. Üçüncü bölümde ise yazarın eserlerindeki konular, meseleler, dil, üslup, halk kültürü unsurları ve çeşitli imgeler ele alınıyor. Özel sayıda beşinci bölüm “Mektuplar ve Tanıklar” başlığına ayrılmış. Derginin dikkatle okunması gereken ve Orhan Kemal’in hayatına içeriden bir bakış sunan bu bölümdeki müstakil yazılarda, günlükler ve mektuplar eşliğinde pek çok ayrıntıya yer veriliyor. Doğan Hızlan’dan Talât S. Halman’a, Kültür Bakanı Ömer Çelik’ten yazarın oğlu Işık Öğütçü’ye, Abdulkadir Budak’tan Yüksel Aksu’ya pek çok isim ise ‘soruşturma’ bölümünde Orhan Kemal’e dair düşüncelerini paylaşıyor. Yusuf Turan Günaydın tarafından hazırlanan bibliyografya ve Orhan Kemal albümü de dergiye değer katan bölümler arasında.

Cumhurbaşkanlığı Korosu yılı ilklerle karşılıyor

Cumhurbaşkanlığı Klasik Türk Müziği Korosu, 40’ıncı yılına adım attığı yeni yılın ilk konserini, 19 Ocak Pazar günü saat 11.30’da Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda veriyor. Pek çok bakımdan ilklerle dolu konseri, şef yardımcısı Mehmet Güntekin yönetiyor. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün de izleyeceği konserin detaylarını Güntekin anlattı.Bu konser neden çok önemli?1975’te kurulan koromuz 39 yılı geride bıraktı ve bu, 40. yılımıza adım attığımız ilk konser. Sayın Cumhurbaşkanımız da konsere katılacak. Bu, onun katılacağı ilk periyodik konserimiz olacak. Ayrıca koromuzun icrasında da bazı ilkler söz konusu. Konser boyunca toplam 4 eser, koromuzda ilk defa icra edilecek. Bunlardan biri çok eski dönemlere ait Maragalı Abdülkadir’in bir eseri; tamamen Farsça güftelerden oluşuyor. Diğeri yakın bir geçmişte kaybettiğimiz Cinuçen Tanrıkorur’a ait bir eser. Yine solistimiz Bekir Ünlüataer’in seslendireceği dört eserden ikisi, koromuzda ilk defa seslendirilecek. Tüm bu bakımlardan konserimiz büyük ilgi görüyor, davetiyelerimiz tükendi. Bir de ben iki yıldır koroda şef yardımcısıyım, ilk defa bir konseri yöneteceğim, o yüzden bu konser benim için ayrıca önemli.Bahsettiğiniz yeni eserler koronun daimi repertuvarının bir parçası olup diğer konserlerde de karşımıza çıkacaklar mı? Tabii... Bundan sonra tekrar karşımıza çıkacaklar. Ama koromuzun repertuvarı o kadar geniş ki mesela biz bir eseri hiç tekrarlamadan 6 yıl geçirmişiz. Düşünün... 6 yıl önce okuduğumuz bir esere sıra ancak gelebilmiş. Yani o kadar geniş bir repertuvar; bir de sadece klasik eserler bunlar.Periyodik konserleriniz nasıl, yılda kaç kez yapılıyor?Aslında önceden AKM bizim asıl çalışma merkezimizdi. Orası açık olduğu sürece biz her hafta, her pazar konser yapardık. Kurulduğumuzdan bu yana kemikleşmiş bir konser düzenimiz vardı. Fakat AKM kapandıktan sonra konserlerimizi ancak Cemal Reşit Rey Konser Salonu müsait oldukça vermeye başladık. O da ancak ayda bire tekabül ediyor. Ama biz tabii ayda bir konser yapıp beklemiyoruz. Onun dışında Dolmabahçe Sarayı’nda, Bakırköy Musiki Vakfı’nın İspirtohane Binası’nda, İstanbul Radyosu Stüdyosu’nda halka açık konserler vermeyi sürdürüyoruz. İstanbul dışında da konserlerimiz oluyor; mesela çok yakın bir geçmişte Eskişehir’deydik. En mühimi küçük gruplar halinde dünyanın her tarafında festivallere katılıyoruz ve klasik Türk müziğini hem yurtiçi hem yurtdışında temsil ediyoruz. Yani ayda ortalama 7-8 etkinliğimiz oluyor.AKM ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Son durumu hakkında bir bilginiz var mı? Son bilgimiz şu: AKM’nin içinde yer alan birimlerin hepsi binanın yıkılıp yeniden yapılmasını istiyor. Biz zaten baştan beri bunu istiyorduk. Ama birtakım ideolojik yaklaşımlar, otel olacak, alışveriş merkezi olacak gibi söylentiler ve yönetime karşı olan güvensizlik; süreci geciktirdi. Orası çoktan yapılacaktı, içine geçmiş olacaktık. Şimdi çalışma yerimiz bir yerde, arşivimiz bir yerde, konserlerimiz bir başka yerde. Biz de bütün diğer kurumlar gibi mağduriyet yaşıyoruz. Nihayet herkes anladı, buraya başka bir şey yapılmayacak. Yapılabilir mi zaten; ihtiyaç belli: kültür merkezi. En son restorasyonuna karar verilmiş, paralar ayrılmıştı ama restorasyon işini üstüne alan müteahhit, binanın depreme dayanıklı olmadığını ileri sürerek işten çekildi. Her şey başa döndü, bu kadar vakit de boşa geçti.Dede Efendi’nin meşkine katılmak mümkünCumhurbaşkanlığı Klasik Türk Müziği Korosu’nun 2014 yılındaki ilk periyodik etkinliği olması sebebiyle ‘Yeni Yıla Merhaba’ başlığını taşıyan konserin repertuvarında Dede Efendi’nin 24 makam ve 25 makam geçkisinden oluşan Rast Kâr-ı Nâtık’ı da bulunuyor. Bu eser musikiseverler için ‘Dede Efendi’nin meşkine katılmak’ anlamını taşıyor. Konserin bir başka sürprizi de solistlerden Bekir Ünlüataer’in Sûznâk makamından seçtiği dört şarkıyı seslendirecek olması. Bir de yine konserde; korodaki 30’uncu hizmet yıllarını dolduran sanatçılar Aziz Şenol Filiz (ney), Birol Yayla (tanbur) ve Salih Bilgin’e (ney) şükran plaketleri verilecek.

Kültür - Sanat Rehberi

İtalya’dan Andrea Bocelli gelirKonser: Dünyanın en önemli tenörlerinden biri kabul edilen Andrea Bocelli, İstanbul’a geliyor. TEMA Vakfı yararına organize edilen konserde ünlü İtalyan sanatçı Bocelli, iki saate yakın bir konser verecek. Bugüne kadar dört Amerikan başkanı, iki Papa ve kraliyet ailesinin yanı sıra Olimpiyat Oyunları ve Dünya Kupası açılış törenlerinde performans sergileyen Andrea Bocelli, uluslararası operalardan klasik aryaların yanı sıra uluslararası büyük projelerde yer almıştı. Sanatçı ayrıca, son albümü ‘Love in Portofino’dan da şarkılar seslendirecek. Opera sanatçısı Bocelli, bugüne kadar 80 milyon albüm satma başarısı gösterdi. Konser, 22 Şubat Cumartesi günü, saat 20.30’da Ülker Sports Arena’da gerçekleşecek. Biletler için www.biletix.com adresini ziyaret edebilirsiniz.***Sadece ayakta durmak istiyorTiyatro: Antalya Devlet Tiyatroları tarafından sahneye aktarılan Ayakta Durmak İstiyorum piyesi, gösterimine devam ediyor. Merhum edebiyatçı ve mütefekkir Tarık Buğra tarafından kaleme alınan ve Selim Gürata yönetmenliğinde oynanan oyunda Mitinya’da olanlar resmediliyor. Mitinya, vatan denilen yeri temsil etmekle birlikte, işgal kuvvetleri tarafından gözetilen bir yer. Oyunun hikâyesi kendi ülkesi için geleceğini feda edenlerin bulunduğu zor durumu ve çektiği sıkıntıları izleyiciye aktarıyor. Oyun, ayakta kalabilenlerin oyunu...***Mizahın merkezinde mizah sergisiSergi: Mizah Sanatı Derneği, kültür ve sanat faaliyetlerine devam ediyor. Derneğin ‘Görsel Mizahi Yapıtlar Sergisi’ dün sanatseverlerin ziyaretine açıldı. Devlet Güzel Sanatlar Galerisi’nde devam eden etkinlikte, Türk insanının mizahla iç içe geçmiş yaşamı, karikatür, fotoğraf ve heykel ile anlatılıyor. Mizah Sanatı Derneği, Kunduracılar Caddesi Neşe Sokak No: 1/2 Trabzon. İletişim: mizahsanatidernegi@gmail.com***Arturo Ui’nin önlenebilir tırmanışıTiyatro: Tiyatroadam tarafından özgün bir yorumla sahnelenen, Hitler’in iktidara yürüyüş öyküsü ile ünlü Chicago’lu gangster Al Capone’un öyküsünün örtüştürüldüğü Brecht klasiği seyircisiyle buluşmaya devam ediyor. Brecht’in savaş döneminde yazdığı bir piyes olan ‘Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı’nda, günübirlik çıkarlar adına iktidar ve sermaye sahiplerinin yasaları çiğneyerek işbirliği yaptığında; ülke siyasetinin, toplumsal düzenin onarılmaz ve geri dönülemez bir baskı rejimine dönüşebileceği gerçeği gözler önüne seriliyor. Epik Tiyatro’nun özüne uygun, çağdaş bir yorumla Ümit Aydoğdu tarafından sahneye konulan ve Yücel Erten’in çevirisiyle dilimizle buluşan piyes; Aşkın Şenol, Ayça Koyunoğlu, Berk Yaygın, Çetin Kaya, Deniz Özmen, Fatih Koyunoğlu, Gökhan Azlağ ve Neslihan Arslan’zın performansıyla sahneye konulmuş. Oyun 23, 25, 28, 30 Ocak’ta İstanbul’da. Biletler için www.biletix.com adresine başvurabilirsiniz.

Zamanlaması manidar bir film

17 Aralık’tan bu yana ülkemizde yaşananlar herkesin malumu. Bazı siyasilerin ve işadamlarının da adının karıştığı yolsuzluk ve rüşvet soruşturması, bunun üzerine polis teşkilatında gerçekleştirilen görevden almalar, yargının işleyişine yönelik yapılması düşünülen değişiklikler ve nihayetinde soruşturmanın gündemden düşmesi için ‘dış mihraklar’, ‘paralel yapı’, ‘çete’, ‘Haşhaşi’ gibi kavramlar ile yürütülen karalama kampanyaları… Şimdi, 36 yıl öncesine gidelim. 1978 yılının Amerika Birleşik Devletleri’nde New Jersey kentindeyiz. 10 yıldır büyük bir özveri ve başarıyla yöneticilik yapan Belediye Başkanı Carmine Polito, şehri kalkındırmak için bir kentsel dönüşüm hamlesi başlatır. Beş çocuk babası belediye başkanı, gücünü halkın sevgisinden ve sağlam iradesinden almaktadır. Başkan, 1929’daki Büyük Buhran öncesi gözde eğlence mekânı olan Atlantic City’yi yeniden şaşalı günlerine kavuşturmak gibi bir çılgın proje ortaya atar. Söz konusu semti (Atlantic City) oteller, kumarhaneler ve eğlence mekânlarıyla yeniden inşa edip halkına istihdam alanı açmak ve şehri kalkındırmak için kolları sıvar. Bunun için gerekli sermayeyi ise yakın dostu Irving Rosenfeld aracılığıyla kısa süre önce tanıştığı Abdullah adlı bir Arap şeyhinden sağlayacaktır. Şeyh Abdullah, yatırım yapacak yer arayan hayırsever bir işadamıdır. Başkan Polito, şeyhe yatırım imkânı sağladığı için ondan ‘hakkı olan’ komisyonunu alır. Kumarhane işinden dolayı mafya yapılanması da bu kentsel dönüşümün ‘doğal’ yatırımcısı konumundadır. Ve onların şartı Şeyh Abdullah’ın ABD vatandaşı olmasıdır. Bu noktada Başkan Polito, Amerikan Senatosu’ndaki kongre üyesi dostlarıyla görüşerek Şeyh Abdullah’ın vatandaşlık işlemlerini halletmelerini ister. Tabii ki onlar da şehrin yararına olacak bu ‘hayırlı’ işten paylarına düşen komisyonu alacaktır. Derken, aniden gündeme gelen bir yolsuzluk soruşturmasıyla bütün bu ‘hayırlı’ işlerin önü kesilir. FBI, şehrini kalkındırmak isteyen Carmine Polito’ya ve onun hayırsever kongre üyesi (milletvekili) dostlarına ‘komplo’ düzenlemiş ve onları tongaya düşürmüştür. Hâlbuki her şey vatandaşa hizmet için yapılmıştır. Ama gel de bunu âdeta bir ‘paralel yapı’ gibi çalışan, soruşturmayı, bağlı bulunduğu bakanlığa vs. bildirmeden, habersizce operasyon düzenleyen FBI’a anlat! 86. Oscar Ödülleri’nde 10 dalda aday olan ‘Düzenbaz / American Hustle’, eğlenceli bir dolandırıcılık ve polisiye öyküsü anlatıyor. Hınzır, zekice, gırgır ve şamata havasındaki atmosferi ise bu eğlenceyi artırıyor. 70’lerin modasını ve müziğini öyküsüne başarıyla dahil eden filmin oyunculukları ise üst düzeyde. Özellikle Christian Bale ve Amy Adams, amiyane tabirle ‘döktürüyor’. Ancak filmin Türkiye’de yaşayan sinemaseverler için yeterince ‘eğlenceli ve gerilimli’ olduğunu söylemek zor! Zira filmde Belediye Başkanı çıkıp halkının bir bölümüne çete, kirli örgüt, paralel yapı yahut Haşhaşi demiyor. ‘Yolsuzluk hikâye, esas amaç benim; bana komplo kurdular’ gibi şeyler de söylemiyor. Soruşturmayı yürüten kolluk kuvvetleri ve yargı mensupları görevlerinden alınıp sürgün edilmiyor. Velhasıl, ‘Düzenbaz’ iyi, hoş film de Türkiye’den bakınca heyecanı, gerilimi, entrikası biraz yavan kalıyor. Hollywood’un hikâye anlatıcılarının bizim memleketten öğreneceği çoook şey var! Ama yine de filmin zamanlaması manidar, öyle değil mi?

Bir kez daha 'İstanbul Kent Müzesi' hayali

Tarih Vakfı 18 yıl önce kapattığı sandıkları açtı ve ‘Dünya Kenti İstanbul’ sergisini ‘Yine, Yeni: Dünya Kenti İstanbul’ ismiyle İstanbullularla buluşturdu. 1996’da Topkapı Sarayı’nın dış avlusundaki tarihî Darphane-i Âmire binasında açılan serginin yeni mekânı Karaköy’deki Galata Rum Okulu.Bundan 18 yıl önce Topkapı Sarayı'nın dış avlusundaki tarihi Darphane-i Amire binasında açılan ‘Dünya Kenti İstanbul Sergisi'nin bütün malzemesi, sergi bitiminde, sandıklara kondu ve mekânın deposunda İstanbul Kent Müzesi'nin açılmasını beklemeye başladı. On binlerce belge İstanbul'un binlerce yıllık geçmişinin öyküsünü canlandırmak üzere bir araya getirildi. Ve bunun için yüzlerce yazılı, on binlerce de görsel belge elden geçti, tartışıldı, elendi ve seçildi. Tarih Vakfı, bu sergiyi UNESCO himayesinde gerçekleşen Habitat-II İnsan Yerleşimleri Konferansı'nın rüzgârıyla, büyük emeklerle açmıştı. Niyeti, İstanbul Kent Müzesi'nin çekirdek malzemesini hazır etmekti. Ama aradan 18 yıl geçmesine rağmen İstanbul Kent Müzesi bir türlü açılamayınca, hatta günlük çıkarlara söylem olarak hizmet etmekten öteye geçemeyince; sergiyi yeniden İstanbullularla buluşturmaya karar verdi. 22 Şubat’a kadar Galata Rum Okulu'nda ziyaret edilebilecek ‘Yine, Yeni: Dünya Kenti İstanbul' sergisi; her ne kadar değişen, dönüşen ve herhangileşen İstanbul'a hafıza tazeletmeyi amaçlasa da aslında biraz da mecburiyetten açıldı. Müze umuduyla itinayla saklanan sandıkların, artık Darphane-i Amire deposunu terk etmesi gerekiyordu. Çünkü orası bundan sonra Arkeoloji Müzeleri'ne hizmet edecekti. Peki, sandıklar içindeki onca emek ne olacaktı; atılacak mıydı, satılacak mıydı? Tabii ki hayır; yani en azından bir kez daha sergilenmeden, hayır. Böylece 18 yıl önce Prof. Dr. Afife Batur'un genel koordinatörlüğünde, pek çok araştırmacı, arşivci ve mimarın gayretleriyle hazırlanan sergi yeniden ve aynı ekibin desteğiyle gün yüzüne çıktı. Ekipte yine Pelin Derviş, Ahmet Özgüner, Mert Eyiler, Eray Makal ve Murat Germen vardı. İstanbul Kent Müzesi söylemlerinin gölgesinde yepyeni bir kuşağın karşısına çıkan sergiye şimdi bir de pencereden dışarı baktığımızda gördüğümüz İstanbul dâhil edildi. Dünya kenti kavramıyla bütünleşen bir öykü akışında ve zamandizinsel olarak, hatta büyük patlamadan bugüne İstanbul'u itinayla anlatan serginin bir özelliği de kapanışla birlikte her biri kendi içinde bir tasarım nesnesi sayılan pano ve maketlerin ziyaretçilere bağış karşılığında emanet edilecek olması. Bu sayede, 18 yıl önceki serginin varoluş nedeni olan ama bir türlü gerçekleşmeyen ‘Hayali' İstanbul Müzesi için üretilmiş özgün malzemeler depolarda çürümekten kurtulacak. Sergi, 23 Şubat Pazar günü 10.00-18.00 saatleri arasında yapılacak ‘İstanbul Müzesi Hayali' pazarı ile son bulacak.İstanbul Kent Müzesi’nde son durumİstanbul Kent Müzesi tartışmaları 1990’ların başında Tarih Vakfı’nın çabalarıyla başlamıştı. Müze için ilk düşünülen yer Darphane-i Amire binalarıydı. Ama 1996’dan beri dillendirilen o proje bir türlü gerçekleşmedi. 2006’da başka bir yer önerildi: Sirkeci Garı. Hatta müzenin 2010 İstanbul Kültür Başkenti’ne yetişmesi planlandı ama o plan da hayata geçirilemedi. İstanbul’a bir kent müzesi kurulması tartışması, en son Gezi Parkı olayları başladığında, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Burada bir kent müzesi de kurulabilir’ sözüyle gündeme geldi. Bu söylem 2012’nin son aylarında atılan ciddi adımları sekteye uğrattı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) 17-18 Kasım 2012’de müzeci, tarihçi, şehir plancısı ve ilgili disiplinlerden uzmanların davet edildiği bir çalıştay düzenlemişti. Çalıştayın raporunda İstanbul Kent Müzesi’nin kurulacağı yer olarak Topkapı Şehir Parkı gösteriliyordu. Konunun uzmanları İstanbul Kent Müzesi’nin projesinin hazır olduğunu, hatta ihaleye verildiğini ve çalışmaların yakında başlayacağını konuşuyordu. Ama Başbakan’ın malum açıklaması İstanbul Kent Müzesi çalışmalarını yeniden bir belirsizliğe sürükledi.Sergiye eşlik eden etkinliklerMüzesiz, hafızasız ve kimliksiz bırakılan İstanbul’un başına gelen olumsuzluklara işaret etmeyi amaçlayan sergiye pek çok yan etkinlik eşlik ediyor. 1993 yılında Tarih Vakfı’nın düzenlediği ‘İstanbul İçin Ütopyalar’ sempozyumuna atıfla düzenlenecek ‘Yine, Yeni: İstanbul İçin Ütopyalar’ buluşması, mekân kısıtı nedeniyle sergi kapsamından çıkarılan İstanbul Müzikleri bölümü yerine, bölüm küratörü Ersu Pekin ile ‘Yine, Yeni: İstanbul Müzikleri’ söyleşisi, hafta sonları gerçekleşecek ‘İstanbul İçin Açık Kürsü’ ve ‘İstanbul Forumu’ bunlardan bazıları.

‘Altın flütlü adam' ile iki saat

Yüzüklerin Efendisi, Cesur Yürek, Forrest Gump, Atlara Fısıldayan Adam, Postacı gibi filmlerin müziklerine flütüyle katkıda bulunan İrlandalı yan flüt virtüozu Sir James Galway, yarın akşam saat 20.00'de Zorlu Center PSM'de sahneye çıkacak. Pink Floyd, Stevie Wonder, John Denver, Elton John ve Ray Charles gibi sanatçılarla aynı sahneyi paylaşan Galway, konser verdiği her ülkede ‘flütün efendisi' olarak görülüyor.Sir James Galway'e “Flüt çalmaya nasıl başladınız?” diye sorulduğunda, “Nasıl başlamayayım ki, ailemdeki herkes flüt çalıyordu. Büyükbabam, babam, amcam… Flüt endüstrisi gibiyiz.” diye cevap veriyor. Böyle olunca Galway'in müzik kariyeri önce ailesinden, sonra da özel hocasından aldığı derslerle başlıyor. İlk yıllarda öyle bağlanıyor, öyle seviyor ki enstrümanını, onu yanından hiç ayırmıyor, okula gidip gelirken bile hep elinin altında bulunduruyor. Hatta öğretmenleri flüt sevgisini kıskanıp biraz da dersleriyle ilgilenmesi konusunda genç Galway'i uyarıyor. Tüm dünyada “altın flütlü adam” olarak tanınan James Galway, 8 Aralık 1939'da İrlanda'nın kuzeyindeki Belfast kasabasında dünyaya gelir. Hocasının desteği ile dünyanın en önemli müzik okullarından Londra'daki kraliyet müzik akademisi Royal College of Music, Guildhall School of Music ve Paris Konservatuvarı'nda eğitim görür. Jean Pierre Rampal, Marcel Moyce ve Geoffrey Gilbert gibi ustalarla çalışarak virtüöz olma yolunda emin ve kararlı adımlarla yürür. Eğitim hayatı bittikten sonra 15 yıl orkestra sanatçılığı yapan Galway, 1950’lerde ünlü dönemini yaşayan İngiltere’nin ulusal orkestrası Filarmoni Orkestrası’nda (Philharmonia Orchestra) çalar.Sadler's Wells Opera, Covent Garden Opera, Londra Senfoni Orkestrası ve Royal Filarmoni Orkestrası'ndaki yerini de alır zamanla. Şef Herbert von Karajan ile anlaşmazlık yaşayana dek Berlin Filarmoni Orkestrası'nda 1969'dan 1975'e kadar baş flütçüdür. Berlin Filarmoni, onun için önemli bir kariyerdir, fakat bundan sonrası için aldığı karar Galway'i dünya sanatçılığına taşır. Sayısız altın ve platin CD, 30 milyondan fazla albüm satışı, Recording Academy Başkanlık Ödülü ve Klasik İngiltere Yaşam Boyu Başarı Ödülü ve dahası… Hepsi solo kariyerine başladığı 1975 yılından sonra gelir. Phil Collins, Stevie Wonder, John Denver, Elton John, Ray Charles, Alanis Morisste, Shania Twain ve Andrea Bocelli gibi farklı tarzlarda müzik yapan sanatçılarla aynı sahneyi paylaşan Galway, 1990 yılında Pink Floyd'un Berlin Duvarı’nın yıkılışı için verdiği The Wall konserinde de sahnedeydi. Flüt sanatçısı eşi Jeanne ile İsviçre'de yaşayan Galway, 2001'de İngiltere Kraliçesi Elizabeth tarafından ‘Sir' unvanıyla onurlandırılır. Flütü insanlara sevdiren sanatçı, klasik müziğin yanı sıra pop, caz ve Latin müziklerinde de başarılı icralar yapar. Peter Jackson'ın Oscar ödüllü filmi Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin müziklerine katkı sağlayan Sir Galway, klasik eserler ve İrlanda halk şarkılarını birlikte sunduğu sahne şovlarıyla kendini milyonlarca insana sevdirir. Galway'in nefesiyle klasik besteciler; Bach, Vivaldi ve Mozart'ın ustalık eserleri yorumlanırken çağdaş bestecilerin kendisi için bestelediği yeni flüt eserleri de sese kavuşuyor. Sir James Galway'e yarın akşamki konserinde eşi Lady Jeanne Galway flütüyle, Michael McHale de piyanosu ile eşlik edecek. Birlikte, İrlanda halk şarkılarından flüt sonatlarına, romanslardan düetlere iki saatlik bir konser verecekler. Galway, konserde ayrıca genç yeteneklere müziğe olan yaklaşımını ve flüt tekniğini aktaracak.Ünlü filmlerin zarif sesiJames Galway’in daha çok Yüzüklerin Efendisi filminin müziklerine yaptığı katkı biliniyor. Fakat 2004 yılında çıkardığı “Quiet on the Set: James Galway at the Movies” albümü onun pek çok filmin müziğinin gizli kahramanı olduğunu gösteriyor. İşte o filmlerden bazıları: Atlara Fısıldayan Adam (The Horse Whispereer), Postacı (Il Postino), Forrest Gump, Uzak Ufuklar (Far and Away), Kırmızı Değirmen (Moulin Rauge) filmi için bestelenen Nature Boy parçası, Cennet Sineması (Cinema Paradiso), Kalbinin Sesini Dinle (My Big Fat Greek Wedding) için bestelenen Stalia Stalia, Cesur Yürek (Braveheart), Manzaralı Oda (A Room With A View), Aşk Engel Tanımaz (Nothing Hill) için bestelenen She...

Altın Küre Ödülleri ‘Düzenbaz’a gitti

Oscar öncesi düzenlenen onlarca ödül töreni arasında en çok ses getiren ve sırf bu yüzden basınımızda yıllarca "Oscar’ın habercisi" olarak adlandırılan Altın Küre ödülleri dün sabaha karşı sahiplerini buldu.Hollywood Yabancı Basın Birliği (HFPA) tarafından Los Angeles’ta düzenlenen törende üç ödül alan ‘Düzenbaz / American Hustle’ filmi gecenin galibi oldu. Televizyon ve sinema alanında drama, komedi-müzikal ve mini dizi dallarında verilen ödüllerde David O. Russel’ın yönettiği ‘Düzenbaz’, komedi-müzikal dalında en iyi film seçildi. 1970’lerde bir dolandırıcılık çetesinin maceralarını konu alan filmin oyuncularından Amy Adams komedi-müzikal dalında en iyi kadın oyuncu, Jennifer Lawrence da en iyi yardımcı kadın oyuncu ödülünün sahibi oldu. Hatırlanacağı gibi Lawrence, geçen yıl da ‘Umut Işığım’ filmindeki rolüyle Altın Küre ve Oscar ödüllerinde en iyi kadın oyuncu ödülünü almıştı. Steve McQueen’in yönetmenliğini yaptığı ve Oscar ödüllerinde de en güçlü aday olarak öne çıkan ‘12 Yıllık Esaret / 12 Years a Slave’, beklendiği gibi drama dalında en iyi film seçildi. En iyi yönetmen ‘Yerçekimi / Gravity’ filmiyle Alfonso Cuaron’ın olurken, Matthew McConaughey ‘Dallas Buyers Club’daki performansıyla drama dalında en iyi erkek oyuncu seçildi. Drama dalında en iyi kadın oyuncu ödülünü ‘Mavi Yasemin’ filminden Cate Blanchett, müzikal-komedi dalında en iyi erkek oyuncu ödülünü ise ‘The Wolf of Wall Street’ filmindeki rolüyle Leonardo DiCaprio aldı. Gecede Hollywood’un ünlü yönetmeni Cecil B. DeMille adına verilen onur ödülü ise Woody Allen’ın olurken ödülü, Allen’ın yerine oyuncu Diane Keaton aldı.SİNEMA:A Film (DRAMA): 12 Yıllık Esaret Kadın oyuncu (DRAMA): Cate Blanchett (Mavi Yasemin) Erkek oyuncu (DRAMA): Matthew McConaughey (Dallas Buyers Club) Film (KOMEDİ-MÜZİKAL): Düzenbaz / American Hustle Kadın oyuncu (KOMEDİ-MÜZİKAL): Amy Adams (Düzenbaz) Erkek oyuncu (KOMEDİ-MÜZİKAL): Leonardo DiCaprio (The Wolf of Wall Street) Yardımcı kadın oyuncu: Jennifer Lawrence (Düzenbaz) Yardımcı erkek oyuncu: Jared Leto (Dallas Buyers Club) Yönetmen: Alfonso Cuaron (Yerçekimi) Senaryo: Spike Jonze (Her) Yabancı dilde en iyi film: Muhteşem Güzellik / La Grande Bellezza (Yön.: Paolo Sorrentino / İtalya) Animasyon: Karlar Ülkesi / Frozen Müzik: Alex Ebert (Sona Doğru / All Is Lost) Şarkı: Ordinary Love / U2 (Mandela: Özgürlüğe Giden Uzun Yol)TELEVİZYON: Dizi (DRAMA): Breaking Bad Kadın oyuncu (DRAMA): Robin Wright (House of Cards) Erkek oyuncu (DRAMA): Bryan Cranston (Breaking Bad) Kadın oyuncu (KOMEDİ-MÜZİKAL): Amy Poehler (Parks and Recreation) Erkek oyuncu (KOMEDİ-MÜZİKAL): Andy Samberg (Brooklyn 99) Dizi (KOMEDİ-MÜZİKAL): Brooklyn 99 Mini dizi/film: Behind the Candelabra Kadın oyuncu (Mini dizi/TV filmi): Elisabeth Moss (Top of the Lake) Erkek oyuncu (Mini dizi/TV filmi): Michael Douglas (Behind the Candelabra) Yardımcı kadın oyuncu (Dizi, mini dizi, TV filmi): Jacqueline Bisset (Dancing on the Edge) Yardımcı erkek oyuncu (Dizi, mini dizi, TV filmi): Jon Voight (Ray Donovan)

KÜLTÜR-SANAT REHBERİ

Tiyatro - Dosto’nun dilinde suç ve cezaFyodor Mihayloviç Dostoyevski’nin ünlü romanı, Deniz Şen Hamzaoğlu uyarlaması ve rejisiyle bir kez daha sahnede. Dostoyevski’nin kimi zaman Raskolnikof, kimi zaman öldürülen yaşlı bir kadın, kimi zaman da cinayeti soruşturan bir savcının sesi olup; aslında sistemin herkese aynı yok edicilikle davrandığını gösterdiği hikâye, Yabancı Sahne’nin elinde bir kez daha dile geldi. Anzhela Barschevskaya’nın çevirisi ve Yılmaz Aydın, Gülay Say ve Deniz Şen Hamzaoğlu’nun rol aldığı Hayal Perdesi, Taksim’de. Adres: Meşelik Sokak. No: 10 Taksim Beyoğlu. Gösterimler 17-24-31 Ocak 2014, saat 20.00.Koşucular KasabasıBelgesel - Pera Film’de iki şölen birden: Pera Film, 2014 yılına çok farklı iki etkinlikle başlıyor. Etkinliklerin ilki “Gerçekleri Konuşalım” başlıklı belgesel gösterimleri. Geçtiğimiz üç yıldan seçilmiş altı belgesel, güçlü hikâyeleri bir araya getirildiği programda şaşırtıcı hikâyelere ve farklı bir belgesel formuna kapı aralayacak. 11-22 Ocak 2014 tarihleri arasında yapılacak bu belgesel gösterimlerinin ardından bugüne kadar keşfedilmemiş bir sinema coğrafyası da sinemaseverlerle buluşuyor. Kardeş ülke Azerbaycan’dan gelen filmler, “Bu Kino Çox Gözal” adlı film seçkisinde 24 Ocak-2 Şubat tarihleri arasında paylaşılacak. Programda Fransız Lumiere kardeşlerin 1879’da Bakü’deki petrol sahalarında çektiği ilk filmlerden, Sovyet dönemi ve bugünkü Azeri sinemasına kadar önemli bir seçki yer alıyor. Detaylı bilgi için www.peramuzesi.org.trTiyatro - Cinayet adama ne verir? Altkatsanat, Shakespeare klasiği Hamlet’in yepyeni bir uyarlamasını, ABD’li yönetmen Neil S. Fleckman imzasıyla sahneye koyuyor. Oyunun prömiyer tarihi ise 11-12 Ocak 2014 saat 19.30. Hamlet’i, sıra dışı bir uyarlamayla seyirciye sunmaya çalışan ekip, Neil S. Fleckman rejisiyle farklı bir biçime kavuşmuş. Özel tasarlanan sahnede tüm seyirciler oyunu en önden izliyor. Çevirisini Bülent Bozkurt’un yaptığı Müge Saut, Nevzat Süs, Murat Akgün, Alişan Özkan, Emre Sarı, Eda Sırt, Erkan Akbulut, Gökhan Coşkun, Ezgi Ece ve Aykut Söyük’ün rolleri paylaştığı piyes, Altkatsanat’ın Kadıköy’deki sahnesinde gösterilecek. Adres: Caferağa Mah. Moda Cad. Huzur Palas Pasajı alt katı No: 35/5 Kadıköy-İstanbul.Sergi - 20 yılın sanattaki izdüşümü: ‘Özerk ve Çok Güzel’ sergisi, Türkiye’de son 20 yılda olup bitenleri konu edinen güncel sanat eserlerini bir araya getiriyor. Küratörlüğünü Hasan Bülent Kahraman’ın üstlendiği ve Haluk Akakçe, Erdağ Aksel, Ansen, Ramazan Bayrakoğlu, Hussein Chalayan, Ersan Deveci, Osman Dinç, Ahmet Elhan gibi sanatçıların eserlerinin bulunduğu sergi, farklılığı özerklik ve güzellik üzerinden sorguluyor. Sergi, estetik güzelliğin özgül bir ‘araç’ haline geldiği savunulurken, güzelin kurucu bir unsur olarak sanatçılarca benimsendiği ve bunun Türkiye’deki yeni sanatın ayırt edici bir politik direniş bağlamına dönüştüğü vurgulayor. 1 Mart’a kadar devam edecek olan sergi, Akbank Sanat Galerisi Beyoğlu’nda.Zeki Ârif AtaerginKonser - Musikiye vefa konseri: Cumhurbaşkanlığı Klâsik Türk Müziği Korosu ve Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı’nın müşterek sundukları programların ikinci faslına, mûsıkîmizde iz bırakanlara vefa sohbetleriyle devam ediliyor. Vefatlarının 50. ve 77. yıllarında Zeki Ârif Ataergin ve Ûdî Nevres Bey’i Cumhurbaşkanlığı Klâsik Türk Müziği Korosu Şef Yardımcısı Mehmet Güntekin anlatacak. Bestekârların eserlerinden örneklerin de sunulacağı sohbet bu akşam saat 16.00’da Çemberlitaş’taki Köprülü Mehmet Paşa Medresesi’nde yapılacak.e.emre @zaman.com.tr

Kültür - Sanat Rehberi

Klasik sanat burcunda bir üstat Söyleşi:Prof. Dr. Uğur Derman’ın konuk olduğu sohbet programında geleneksel sanatlarda bir üstat kabul edilen Hezârfen Üstâd Necmeddin Okyay konu ediliyor. Küçükçekmece Geleneksel Sanatlar Akademisi’nde 25 Ocak Cuma günü saat 14.00’te başlayacak programda, başta hüsn-i hat olmak üzere ebrûculuk, âhârcılık, mürekkepçilik, mücellitlik, okçuluk, gülcülük gibi geleneksel sanatlarda eser vermiş bir Üstat yine usta bir isim tarafından anlatılıyor. Necmeddin Okyay’la önceleri hoca-talebe, sonra da baba-oğul yakınlığıyla yirmi yılı aşkın bir beraberliği olan akademisyen Uğur Derman, Necmeddin Okyay ve eserleri üzerinden geleneksel sanat sohbeti sunacak.***Çukurova’da kitap kokusuFuar: Türkiye Yayıncılar Birliği işbirliğiyle hazırlanan Çukurova 7. Kitap Fuarı, 14-19 Ocak günleri arasında kitapseverlerle buluşacak. TÜYAP Adana Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenecek fuara, 200’ün üzerinde yayınevi ve sivil toplum kuruluşu katılacak. Altı gün devam edecek etkinliklere Doğan Hızlan, Ayşe Kulin, Canan Tan, Can Dündar, Ahmet Ümit, Ercan Kesal, Nebil Özgentürk gibi pek çok isim katılacak. Fuarda ayrıca Orhan Kemal bir sempozyumla anılacak. Etkinlik ücretsiz olup 10.00-20.30 saatleri arasında açık olacak.***Çikolatanın Türkiye serüveni Sergi: İstanbul Saint Joseph Fransız Lisesi, Nestle ana sponsorluğunda Türkiye’nin ilk ‘Çikolata Tarihi Sergisi’ne ev sahipliği yapıyor. Osmanlı’dan günümüze Türk insanının çikolatayla olan bağının sergilendiği etkinlikte, İmparatorluk döneminden kalma tarihi belgeler de sergi için özel olarak İsviçre’den getirildi. Adres: Dr. Esat Işık Cad. 66/11 Kadıköy–İstanbul***Sanat gözlüğüyle komşu komşuya Sergi: İstanbul Modern, kuruluşunun 10. yılı kapsamında ‘Komşular-Türkiye ve Çevresinden Güncel Anlatılar’ başlıklı yeni bir sergiyle, Türkiye’nin de içinde bulunduğu geniş coğrafyadaki güncel sanat çalışmalarını sunuyor. 9 Ocak’ta kapılarını açan sergi 8 Mayıs’a kadar devam edecek. Bu uzun süreli etkinliğe 17 ülkeden 35 sanatçı eserleriyle katılırken, bölgenin görsel kültürüne yönelik ortak yaklaşımları ortaya konmuş olacak. Ayrıntılı bilgi için istanbulmodern.org adresini ziyaret edebilirsiniz.***Ustasından Kaçış Planı Film: Mikael Hafström’ün yönettiği ve aksiyon sinemasının usta aktörleri Sylvester Stallone, Arnold Schwarzenegger, Jim Caviezel ile Amy Ryan’ın rol aldığı Kaçış Planı, bugün vizyona girdi. Filmde, dünyanın en azılı suçlularının kapatıldığı bir hapishanede geçen macera anlatıyor. Hapishane inşa eden ve onlardan ustalıkla kaçabilen Ray Breslin (Stallone), kontrol etmek ve kaçışa uygun olup olmadığını anlamak için hapishaneye yerleştirilir.

Her yer Shakespeare her yer tiyatro!

Dünyaca ünlü oyun yazarı Shakespeare’in 450’nci doğum günü bu yıl tüm dünyada çeşitli etkinlikler ve tiyatro oyunlarıyla kutlanıyor. Shakespeare’in ülkesi İngiltere’den tutun da Türkiye’ye uzanan kutlamalar, usta yazarın seneler evvel yazdığı eserlerinin hâlâ aramızda dolaştığının açık delili.Geçtiğimiz yıl Galler'deki Aber-ystwyth Üniversitesi'nin arşivlerini tarayan bir grup akademisyen, dünyaca ünlü oyun yazarı William Shakespeare (1564-1616) hakkında yeni bilgilere ulaştıklarını ve şairin kıtlık zamanında tahıl stokçuluğu yapan, karapara aklayan ve vergi kaçıran bir işadamı olduğunu öne sürmüştü. Araştırmacılar Shakespeare'in bu yönünün görmezden gelindiğini, çünkü pek çok kimsenin böyle bir dahinin aynı zamanda kendi çıkarları peşinde koşan biri olabileceği hakikatini kabullenmek istemediğini dile getirmişti. Hakkında pek çok efsane dolaşan, dünyaca ünlü oyun yazarı Shakespeare hakkında bildiklerimiz bu yıl daha da aydınlanacak, zira 23 Nisan Shakespeare'in 450'nci doğum günü bu yıl tüm dünyada çeşitli konferanslar, etkinlikler, kitaplar ve tiyatro oyunlarıyla kutlanacak. Resmi kayıtlarda doğum ve ölüm günü 23 Nisan olarak geçen Shakespeare, 2016'da ise ölümünün 400. yılıyla anılacak. Pek çok ülkenin şairin doğum yıldönümüne küçük de olsa bir katkı sağlayacağı bu yıl "Bütün dünya bir sahnedir" diyen Shakespeare adına neşeli ve hareketli bir yıl olacağa benziyor.Shakespeare'in 154 sonetini, 154 aktör seslendirecekShakespeare için düzenlenecek etkinliklere yazarın ülkesinden başlayalım. Londra'daki Shakespeare's Globe Tiyatrosu, yazarın ünlü Hamlet oyunuyla yaklaşık 200 ülkeyi kapsayacak bir dünya turuna çıkacak. Hamlet'in oynanacağı mekanlar arasında şimdiye kadar hiç profesyonel Shakespeare oyununun sahnelenmediği ülkeler de yer alacak. Dünya turu Shakespeare'in gelecek yıl nisan ayındaki doğum yıldönümünde başlayacak ve yazarın Nisan 2016'daki ölüm yıldönümünde sona erecek. Londra'nın önemli müzelerinden Victoria&Albert Müzesi'nde ise 8 Şubat-28 Eylül 2014 tarihleri arasında ‘Shakespeare: Our Greatest Living Playwright' başlıklı bir sergi düzenlenecek. 17-21 Mart'ta ise bir Shakespeare Haftası düzenlenecek. Okullarda, galerilerde, sinemalarda, kütüphanelerde ve tarihi mekânlarda kutlanacak olan bu etkinlik özellikle öğrencileri merkeze alıyor. Yazarın “Antony&Cleopatra”, “Julius Caesar” ve “The Comedy of Errors” adlı oyunları meşhur Shakespeare's Globe Tiyatrosu'nda yeni bir uyarlamayla sahnelenecek. Oscar ödüllü “Shakespeare in Love” adlı film de Noel Coward Tiyatrosu'nda sahnelenecek. Fransa'da da pek çok etkinlik düzenlenecek. 21-27 Nisan 2014 tarihleri arasındaki “Shakespeare 450” başlıklı büyük bir konferans ve buna paralel olarak, yuvarlak masa toplantıları, atölye çalışmaları, seminerler, paneller düzenlenecek. Tiyatro, konser salonları, müzeler ve kütüphaneler yazarın oyunlarının sahneleneceği bir mekana dönüşecek. New York'ta ise daha farklı bir etkinlik var. Dünya edebiyatının en güzel örnekleri arasında yer alan Shakespeare'in 154 soneti, 154 aktör tarafından kentin farklı yerlerinde seslendirilecek ve bunlar online olarak tüm dünyaya sunulacak.Devlet Tiyatroları'nda Shakespeare HaftasıTürkiye’de ise Devlet Tiyatroları (DT), bu yıl “Shakespeare Haftası” düzenliyor. Yazarın klasikleşmiş eserleri, bir hafta boyunca Ankara, İzmir, İstanbul, Antalya ve Erzurum Devlet Tiyatroları'nda sahnelenecek. 21-26 Ocak tarihlerinde başlayacak hafta kapsamında sahnelenecek oyunlar arasında ‘Macbeth', ‘Venedik Taciri', ‘Fırtına' ve ‘Hamlet' yer alıyor. Kenter Tiyatrosu da, Shakespeare'in en iyi bilinen iki tragedyası “Romeo ve Juliet” ile “Othello”yu bilinenden farklı bir bakış açısıyla yeniden sahneliyor. Müziklerinden kostümlerine, kurgusundan ışığına kadar farklı bir komediyi sahneleyecek olan Kenter Tiyatrosu'ndaki oyunun yazarı Ann-Marie MacDonald, Shakespeare'in kadın karakterlerini ön plana çıkararak; aşk, nefret, kıskançlık, öfke, ihanet, kullanılmışlık gibi duyguları trajikomik bir şekilde yorumlayacak. “Romeo ve Juliet” ile “Othello”nun bu yeni yorumundan yola çıkan "İyi Geceler Desdemona, Günaydın Juliet", 10-11-24-25-26 Ocak 2014'te Kenter Tiyatrosu'nda sahnelenecek. Oyun, mayıs ayına kadar Kenter Tiyatrosu'nda izlenebilir. Geçtiğimiz yıl Kadıköy'de kurulan Altkat Sanat da Shakespeare'in efsanevi oyunu Hamlet'i yepyeni bir uyarlamayla sahneleyecek. Amerikalı yönetmen Neil S. Fleckman rejisiyle farklı bir biçimde sahnelenecek oyunun prömiyeri, 11-12 Ocak tarihlerinde saat 19.30’da gerçekleştirilecek.

Türkiye'de Zaman sergisi New York'ta açıldı

Türkiye'nin, doğal, kültürel ve tarihi zenginliklerini yansıtan fotoğrafların yer aldığı sergi New York'ta açıldı.Dünyanın 25 fotoğraf ustasının objektifinden, Anadolu'nun güzelliklerini bir araya getiren 'Türkiye'de Zaman' (Time in Turkey) fotoğraf sergisinin New York'un ünlü Grand Central İstasyonu'nda fotoğraf severlerle buluştu.Geçtiğimiz hafta başlayan ancak resmi açılışı dün akşam düzenlenen bir resepsiyonla başlayan sergi, 9 Ocak'ta sona erecek. Sergi, şimdiye kadar Türkiye içinde ve dışında 19 ayrı kentte fotoğraf severlerle buluşmuştu.(DHA)

Türkiye’nin en dayanıklı film arşivi oluşturuluyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü bünyesindeki sinema arşivi uluslararası standartlara göre yeniden düzenlendi. Sinema Genel Müdürlüğü, sağlıklı bir ulusal film arşivi oluşturabilmek için tüm yapımcılara çağrıda bulundu: “Filmlerinizi getirin, biz saklayalım.”UNESCO'ya göre, dünya genelinde 1895-1918 yılları arasında üretilen sinema filmlerinin yüzde 80'i kayıp. Türkiye'de ise 19 Temmuz 1959'da çıkan yangında, Türk sinemasına ait orijinal negatiflerin bulunduğu bir depodaki pek çok sinema filmi tamamen yok oldu. Bugüne kadar da Türkiye'de üretilen tüm sinema filmlerinin bir arada tutulduğu ve sağlıklı şartlarda korunduğu bir arşivi oluşturulmadı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, Türkiye'deki sinema filmlerinin gelecek nesillere daha sağlıklı bir şekilde aktarmak için mevcut arşivini uluslararası standartlara göre yeniden düzenledi. Ve ulusal film arşivi oluşturabilmek için tüm film yapımcılarına çağrıda bulundu: “Filmlerinizi getirin, biz saklayalım.” Arşivdeki mevcut yerli filmler, ısı ve nem koşulları açısından daha sağlıklı depolara alındı. Yani artık ısı, nem, ultraviyole ışınları, kimyasal artıkları, nitrojen gazı, havadaki zararlı gazlar, bakteriler, mantarlar hiçbir şekilde filmlerin yapısını etkileyemeyecek. Arşive, dijital çağın gereksinimlerini karşılamaya yönelik raf sistemleri kuruldu, arşive giriş için de elektronik kartlı sistem oluşturuldu. Filmlerin korunması, Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Politikası (BGYS) çerçevesinde gerçekleştiriliyor. Filmlerin takibinde de radyo frekansı ile tanımlama sistemi kullanılıyor. Sessiz sinema örnekleri tüm dünyada kayıpKültürel alandaki arşivleme sorunu, sadece bize özgü değil. UNESCO'nun 1950 tarihli ‘‘Legal Questions Facing Audovisual Archives'' isimli raporuna göre dünya genelinde 1895-1918 yılları arasında üretilmiş sinema filmlerinin yüzde 80'i kayıp. Bunlar ülkeler düzeyinde incelendiğinde, İtalyan sessiz sinemasının (1905-1930) yüzde 80'i, Amerikan sessiz sinemasının yüzde 75'i, Fransız sessiz sinemasının yüzde 70'i, Alman sessiz sinemasının yüzde 40'ı, Rus sessiz sinemasının da yüzde 10'u kayıp. Türkiye'de de filmlerin korunmasıyla ilgili ihmallerin sonucu olarak, 19 Temmuz 1959'da Türk sinemasına ait orijinal negatiflerin bulunduğu bir depodaki yangında pek çok film yok oldu.

Yeni yılın ilk kitapları

Dopdolu bir yayın yılının ardından yayınevleri, 2014'te de iyi kitapları yayıma hazırlıyor. İskender Pala'dan Mustafa Kutlu'ya, Murakami'den Orhan Pamuk ve Ayfer Tunç'a ‘zengin’ biryıl okurları bekliyor.“Ses ve Öfke”nin usta yazarı William Faulkner, Nobel konuşmasında “İyi bir yazı yazmak için gereken tek şey kalptir.” demişti. Faulkner günümüzde yaşasaydı ve Türk edebiyatını takip edebilseydi, tahminimizce, 2013'te kitapları yayımlanıp, o eserlere kalbini damıtanlar arasında Gülten Akın'ı, Hasan Ali Toptaş'ı ya da Ahmed Arif'i de gösterirdi. Peki, 2014'te okuru neler bekliyor? Yayınevlerine yeni yılda yayımlanacak, kalbiyle, diliyle, üslubuyla okuyucusunu kıskıvrak yakalayacak iyi yazarları, iyi kitapları sorduk… Bu yıl yayımlanacak önemli kitaplardan akla ilk gelenler arasında Kapı Yayınları'nca neşredilecek olan İskender Pala'nın ‘Mihmandar' adlı romanı bulunuyor. Önümüzdeki günlerde okuyucuyla buluşacak romanda Pala, Hazreti Eyyub El-Ensari'nin hayatını anlatıyor. Bir diğer önemli kitap ise İhsan Oktay Anar'ın ‘Galîz Kahraman' adlı son romanı. İletişim Yayınları'ndan 17 Ocak'ta çıkacak roman İdris Âmil Hazretleri'nin maceralarını anlatıyor. Ufuk Yayınları ise bu ay içerisinde sadeleştirilmiş Mektubat'ı okura sunacak.Mustafa Kutlu'dan NurDergâh Yayınları usta hikâyeci Mustafa Kutlu'nun ‘Nur' isimli yeni kitabını önümüzdeki günlerde okuyucuyla buluşturacak. Geçtiğimiz yıl yayımına başlanan Ahmet Mithat Efendi külliyatından ‘Hayal ve Hakikat', ‘Hikmet-i Peder', ‘Ben Neyim?', ‘Felatun Bey ile Rakım Efendi' ve ‘Amiral Bing' de Dergâh aracılığıyla yayımlanacak önemli eserlerden. Kaynak Kültür Yayın Grubu bünyesinden çıkacak önemli kitaplar ise Cezmi Eraslan'dan ‘2. Abdülhamit ve Çanakkale Müdafaası', Feridun Emecen'den ‘Kanuni Sultan Süleyman', M. Ertuğrul Düzdağ'dan ‘Ali Ulvi Kurucu Hatıraları'nın 4. cildi ve ‘Sahabe Ansiklopedisi'.Murakamı’den ‘RENKSİZ TASAKI’NİN HAC YOLCULUĞU’Can Yayınları'nın bu yıl göze çarpan kitapları arasında önümüzdeki günlerde okuyucuyla buluşacak olan Ayfer Tunç'un ‘Dünya Ağrısı' adlı yeni romanı var. Aynı zamanda Tunç'un edebiyatta 25. yılını kutlamaya hazırlanan Can Yayınları, 2014'te Paul Auster'ın anı-romanını, Ferzan Özpetek'in ‘İstanbul Kırmızısı' adlı kitabını ve Murat Gülsoy'un yeni romanını yayımlayacak. Siren Yayınları ise bu yıl yayımlayacağı iki kitapla Amerikalı çağdaş yazar Dave Eggers'ın külliyatını tamamlamış olacak. Siren'de öne çıkan diğer kitaplar Henry Miller'ın ‘Oğlak Dönencesi', David Foster Wallace'ın ‘Tuhaf Saçlı Kız'ı ve Jack Kerouac'ın uzun yıllar boyunca yayımlanmamış ilk romanı ‘Deniz Benim Kardeşim'. Doğan Kitap'ın okurlarıyla buluşturacağı kitaplar arasında ‘1Q84' ve ‘Sahilde Kafka' ile adından sıkça söz ettiren Japon yazar Haruki Murakami'nin son romanı ‘Renksiz Tasaki'nin Hac Yolculuğu' bulunuyor. Bunun dışında Doğan Kitap'ta dikkat çeken kitaplar arasında Nedim Gürsel'in kaleme aldığı ‘Yüzbaşının Oğlu' ve yıl sonuna doğru çıkacak Hakan Günday'ın öyküleri ve Yavuz Ekinci'nin yeni romanı var.YKY’DE Orhan Pamuk YılıYapı Kredi Yayınları da yeni yılı dolu dolu geçirecek yayınevleri arasında. Orhan Pamuk'un yeni baskılarının yanında üç farklı kitabı daha yayımlanacak: ‘Kar Üzerine Yazılar', ‘Benim Adım Kırmızı'ya Giriş' ve yeni romanı ‘Kafamda Bir Tuhaflık'. Orhan Veli'den ‘Nahid Hanım'a Mektuplar', Philip Roth'un ‘Hayalet Yazar' adlı kitabı, Gündüz Vassaf'tan ‘Balık ve Kedi' ile Alberto Manguel'den bir eser YKY aracılığıyla bu yıl okurla buluşacak. Doğu-Batı Yayınevi'nin yayın listesine bakıldığında göze çarpan kitaplar Hilmi Ziya Ülken'in ‘Eğitim Felsefesi', Serhat Soyşekerci'nin ‘Rembrandt ve Beden Sanatı' ile Novalis'in ‘Felsefi Fragmanlar'. Metis'te öne çıkan kitaplar ise Alain Badiou'nun ‘Platon'un Devleti', Thedor W. Adorno'nun ‘Negatif Diyalektik' adlı kitabı ve Murathan Mungan'ın iki seçkisi. Ötüken'in 2014'ün ilk aylarında yayımlayacağı kitaplar arasında dikkat çekenler Metin Savaş'ın ‘Kuva-yi Milliye'nin Hazinesi' adlı romanı, Hasan Erdem'in ‘Argos Kalesi' ile Funda Özsoy Erdoğan'ın ‘Öğrenilmiş Çaresizlik' isimli hikâye kitabı. İş Bankası Kültür Yayınları'nın Hasan Ali Yücel Klasikler serisinden iki kitap, Stendhal'in ‘Kırmızı ve Siyah'ı ile Victor Hugo'dan ‘Notre Dame'ın Kamburu' bu ay yayımlandı. Bunun dışında Van Gogh ile Leonardo da Vinci'nin 500 eserinin ve hayatlarının yer aldığı inceleme kitapları da raflardaki yerini aldı. İthaki'ye baktığımızda ise şubat ayında yayımlanacak Aldoux Huxley'in ‘Kadim Felsefe' adlı kitabı ile mayısta okura ulaşacak olan ‘Menakıbname-i Hâce-i Cihân’ dikkat çekiyor. Henüz yeni sayılabilecek bir yayınevi olan Alakarga da art arda yayınladığı iyi kitaplarla dikkat çekiyor. Alakarga'dan bu yıl çıkacak kitaplar arasında ise Herman Melville'in öyküleri, Rus yazar Leonid Andreyev'in romanı ve Marx'ın aforizmaları bulunuyor.